مطالب تخصصی استخدام آموزگار ابتدایی سری دوم

تدریس الگوی پیش سازمان دهنده

🔹 "پیش سازمان دهنده" یک مطلب یا مفهوم کلی است که در مقدمه تدریس می آید تا مبحثی را که به شاگردان ارائه داده می شود با مباحث پیشین همان درس مربوط سازد و پایه ای برای ارتباط مفاهیم جدید با پیشین شود. در این الگو، معمولاً مطالب از کلی به جزئی مورد بررسی قرار می گیرد.

✍️ ساخت شناختی چیست؟

مجموعه اطلاعات و مفاهیمی که در زمینه یک رشته درس در ذهن فرد به وجود می آید، "ساخت شناختی" او را از آن مجموعه دانش تشکیل می دهد. مثلاًٌ مفاهیم درس فیزیک که از قبل در ذهن دانش آموز به وجود آمده است، بر روی هم ساخت شناختی او را در علم فیزیک تشکیل می دهد

 ✍️ یادگیری معنادار چیست؟

به آن نوع یادگیری گفته می شود که مفاهیم جدید، ریشه در مفاهیم گذشته فرد داشته باشد و براساس آن بنا شود.

 

✍️ ویژگیهای الگوی پیش سازمان دهنده:

 مراحل اجرای الگوی پیش سازمان دهنده:

در ابتدا پیش سازمان دهنده ارائه می شود که باید از مطالب درس جدید کلی تر باشد سپس معلم به ارائه مطالب و مفاهیم درس جدید می پردازد و در آخر کار برای تفهیم بیشتر مطالب جدید باید مثالها و نمونه هایی ارائه می دهد

 ✍️ چگونگی کنش و واکنش معلم نسبت به شاگردان در الگوی پیش سازمان دهنده:

در این الگو معلم نقش انتقال و ارائه کننده مفاهیم درس را دارد و شاگردان، دریافت کننده و پذیرنده مطلب درسی هستند. برای اثر بخشیدن به این الگو، مهمترین نکته این است که معلم باید برای ارائه مطالب درسی، مناسبترین پیش سازمان دهنده را انتخاب کند. جهت ارتباط، همیشه از طرف شاگرد یا شاگردان است

 ✍️ ماهیت روابط میان گروهی:

در این الگو، معلم با فرد فرد دانش آموزان یا با کل آنها ارتباط پیدا می کند ولی این ارتباط یک طرفه است یعنی شاگردان معمولاً با او و با یکدیگر ارتباط ندارند و در واقع معلم بر کلاس مسلط است. برای افزایش روابط میان گروهی در این الگو، معلم می تواند با طرح پرسشهای راهنمایی کننده، فراگیران را به شرکت در بحثهای کلاس علاقه مند کنند.

✍️ شرایط و منابع لازم در الگوی پیش سازمان دهنده:

در این الگو، معلم و کتاب و کلاس درس فقط منابع و شرایط آموزشی هستند. در این الگو معلم باید بتواند مطالب کلی را از جزئی تمیز دهد. باید سخنران خوبی باشد، به فراگیران فرصت دهد تا در فرآیند آموزشی شرکت جویند. معلم در هر موقعیت آموزشی، یکی از منابع متعدد اطلاعات است و سایر منابع از جمله ابزارهای آموزشی، به شاگردان امکان می دهند تا به مطالب درسی از زاویه های مختلف نگاه کنند.

✍️ محاسن و محدودیتهای الگوی پیش سازمان دهنده:

الگوی پیش سازمان دهنده، الگوی مناسبی برای دروس نظری است و مناسب برای نظامهای آموزشی فقیر می باشد. در این الگو از یک زمان آموزشی محدود می توان حداکثر استفاده را کرد. از اتلاف وقت جلوگیری می شود. مفاهیم، بطور منظم در ساخت شناختی شاگردان جای می گیرد. 

✍️ از محدودیتهای آن می توان به:

در این الگو تمام تصمیمات توسط معلم گرفته می شود به نیازها و علایق و تواناییهای شاگردان کمتر توجه می شود، محتوا با زندگی واقعی شاگردان چندان ارتباطی ندارد. به مسائل روانی، عاطفی و اجتماعی شاگردان کمتر توجه می شود.

روش ها و فنون تدریس
دو کتاب اصلی این درس یکی کتاب روش ها و فنون تدریس اقای حسن شعبانی و دیگری اسکندر فتحی آذر می باشد.
به نوعی اکثر فصل های دو کتاب در سالهای آخر مورد توجه طراحان بوده است. اما فصول مهم این کتاب ها که شاید سهم بیشتری از تست های کنکور را به خود نسبت دهد به ترتیب بخش تحلیل آموزشی(خیلی مهم) ،روش تدریس سخنرانی،روش تدریس بحث گروهی و حل مساله،بخش پیش سازماندهنده ی آزوبل،بخش الگوی بدیعه پردازی از کتاب دکتر شعبانی.-واز کتاب دکتر فتحی آذر فصل یک شامل مفهوم و هدف تدریس،فصل دو شامل یادگیری و کاربرد آن،فصل چهارم مدیریت کلاس،فصل شش و هفت شامل روش های سخنرانی و پپرسش وپاسخ،فصل هشتم شامل روش مباحثه،فصل یازده شامل طرح ریزی معلم وقسمت های تعریف ارزیابی ومفاهیم آن،طبقه بندی بلوم از هدف ها وانواع آزمون ها از فصل دوازده  مهم می باشند.

سرفصل های  مجموعه علوم تربیتی 1
روش ها و فنون تدریس
دو کتاب اصلی این درس یکی کتاب روش ها و فنون تدریس اقای حسن شعبانی و دیگری اسکندر فتحی آذر می باشد.
به نوعی اکثر فصل های دو کتاب در سالهای آخر مورد توجه طراحان بوده است. اما فصول مهم این کتاب ها که شاید سهم بیشتری از تست های کنکور را به خود نسبت دهد به ترتیب بخش تحلیل آموزشی(خیلی مهم) ،روش تدریس سخنرانی،روش تدریس بحث گروهی و حل مساله،بخش پیش سازماندهنده ی آزوبل،بخش الگوی بدیعه پردازی از کتاب دکتر شعبانی.-واز کتاب دکتر فتحی آذر فصل یک شامل مفهوم و هدف تدریس،فصل دو شامل یادگیری و کاربرد آن،فصل چهارم مدیریت کلاس،فصل شش و هفت شامل روش های سخنرانی و پپرسش وپاسخ،فصل هشتم شامل روش مباحثه،فصل یازده شامل طرح ریزی معلم وقسمت های تعریف ارزیابی ومفاهیم آن،طبقه بندی بلوم از هدف ها وانواع آزمون ها از فصل دوازده  مهم می باشند.

روانشناسی:
کتاب اصلی این درس کتاب دکتر سیف با عنوان روانشناسی پرورشی می باشد.اکثر فصل های این کتاب مورد اهمیت است اما فصل های 1-2-3-4-5-6-7-8-9-10-11-12-13-14-15-20(فصل های قرمز بسیار مهم اند).
سنجش و اندازه گیری
اصلی ترین کتاب کتاب دکتر سیف که فصل های مهم شامل ارزشیلبی، اندازه گیری،سنجش،امتحان-انواع ارزشیابی(تکوینی،پایانی،آغازین) –مدرک (مطلق ونسبی). انواع سوالات(انشایی،عینی و....) –ضریب دشواری و ضریب تمیز-نظریه ی سوال پاسخ- ضریب همبستگی ها- فصل های مربوط به پایایی و روایی .که فصل های قرمز خیلی زیاد مهم اند.

فلسفه
ویژگی های فیلسوف،نظریه  های پراگماتیسم،رئالیسم،ایده آلیسم،اگزیستانسیالیسم،تحلیل گرایی،پایدار گرایی،بنیاد گرایی، پیشرفت گرایی بسیار مهم اند. در بخش فیلسوفان هم بیشتر فیلسئفان غرب شمامل رسو، پستالوتسی،جان لاک،دیویی، فروبل،کانت ارسطو وافلاطون وا از بخش فیلسوفان ایرانی هم غزالی بسیلر مهم اند.
از کتاب شکوهی هم اصل های فلسفی بسیار مهم است

سوالات کنکور ارشد 97 کتاب شعبانی
1) کدام مورد درخصوص «نظریه مشاهده ای بندورا» درست است ؟ ص 39
1) یادگیری به طور مستقیم از طریق ازمایش و تکرار انجام می گیرد 2) انگیزه اصلی یادگیری به وسیله نیروی درونی تعیین می شود 3)یادگیری از طریق شناخت و مشاهده رابط بین محرک ها حاصل می‌شود 4)پاداش و تنبیه موجب یادگیری نمی شود اما به طور نمادین بر رفتار بالفعل اثر می گذارد
2 )«اساس این روش بر اصول یادگیری اکتشافی استوار است و در آن مستقیما چیزی آموزش داده نمی شو د ص330
1)روش مباحثه 2)روش آزمایشی 3)روش ایفای نقش 4)روش پروژه
3 بهترین راه برای سنجش میزان تحقق اهداف حیطه عاطفی کدام است؟ ص238
1)سوالات انشایی و نوشتارهای بلند 2)آزمونها ی روانشناختی و سنجش علایق 3) مشاهده مستقیم حالات و رفتار یادگیرنده 4) بیان علایق و رغبت های یادگیرندگان در قالب آزمون های باز پاسخ
4 این روش بسیار شبیه به روش مکاشفه ای است که در آن شاگردان به جای استفاده از کتاب یا راهنمایی مستقیم معلم خود موظف به یافتن نتایج اصول و راه حل ها هستند ص237
1)انفرادی 2) حل مسله 3)آزمایشی 4)بحث گروهی
5مناسب ترین راه برای از بین بردن اثر انتقال منفی(به عنوان مانع ارتباطی) کدام است ؟ ص 133
1) استفاده همزمان از روش های علمی وکلامی 2)استفاده همزمان از روش ارتباط غیرمستقیم و کلامی 3)ایجاد ارتباط از کانال های مختلف همچون عکس و اسلاید 4)استفاده از ابزار های نوین تکنولوژی به جای روش موضوع محور
6«بازی کردن با قطعات بریده تصویر» توسط دانش آموزان نشان دهنده کدام شیوه ایجاد رفتار است ؟ ص 32
1) زنجیره ای کردن 2 )شکل دادن 3) تفکیک پاسخ 4 تقلید کردن
7)الگوهای تدریس یادسپاری با کدام مراحل تدریس مشخص می شود؟ص275
1) توجه به مطلب؛ایجاد پیوند؛بسط تصاویر حسی؛تمرین یادآوری 2) داده های واقعی، قیاس مستقیم، قیاس شخصی، توضیح تفاوتها، اکتشاف 3)ارایه پیش سازمان دهنده، ارایه مطالب با وظیفه مورد نظر برای یادگیری 4) جهت دهی به مورد شناسایی مسائل جاری، اتخاذ موضع، کشف مورد مثال برای موضع، اصلاح ومناسبت سازی موضع
8)«کلاس های بدون پایه» ویژگی مهم کدام شیوه تدریس در آموزش انفرادی است؟ص434
1) آموزش خصوصی 2)تجویز شده 3هدایت شده 4رایانه محور

🌹 سوال خیلی مهم ازفنون تدریس فتحی

😊 - تفاوت تفکراستقرایی وتفکرقیاسی کدام گزینه است؟

الف - تفکرقیاسی جزیی خیلی کند است ولی استقرایی جزئی وسریع

 
ب - روش استقرایی تاییدوتبین است ولی قیاسی مکاشفه ای است

ج - استقرایی فراگیران را مستقل بارآورده ومنجربه اعتمادبه نفس میشود ولی قیاسی به دیگران وابسته است واطلاعات راازدیگران میگیرد✅

د- قیاسی فعالیت زیادی میخواهد ولی استقرایی فعالیت ودانش کمتری می طلبد

بشری
23 – با استفاده از نظریه شرطی شدن کلاسیک چه نوع رفتارهایی را می توان به یادگیرندگان یاد داد ؟
الف ) رفتارهای غریزی ب ) رفتارهای ارادی * ج ) رفتارهای غیر ارادی د ) رفتارهای بهنجار
24 – سه مولفه در تدریس هستند که بدون وجود یکی از آن ها تدریس صورت نمی گیرد :
الف ) تفکر ، تخیل ، مواد درسی * ب ) مواد درسی ، معلم ، یادگیرندگان
ج ) معلم ، یادگیرندگان ، هدف های درس د ) یادگیرندگان ، شناخت یادگیرندگان ، مواد درسی
25 – چه کسی گفته است تدریس هنر است ؟
الف ) جان دیویی ب ) گانیه ج ) بلوم * د ) ویلیام جیمز
26 – امروزه به علت لزوم پیوند مطالب درسی با زندگی واقعی کدام روش توصیه می گردد؟
الف ) آزمایشی * ب ) گردش علمی ج ) مکتبی د ) اکتشافی
27 – این تعریف یادگیری که می گوید : « یادگیری یعنی ایجاد تغییرات کم و بیش دایمی در رفتار بالقوه یادگیرنده …. » از طرف کدام مکتب مطرح شده است ؟
* الف ) رفتارگرایان ب ) شناخت گرایان ج ) گشتالت د ) لوین
28 – اولین و مهم ترین عامل از بین مولفه های تدریس کدام است ؟
* الف ) یادگیرندگان ب ) معلم ج ) مواد درسی د ) روش تدریس
29 – در کدام یک از ارزشیابی ها ، هدف از ارزشیابی شناسایی مشکلات یادگیری یادگیرندگان در فرآیند آموزشی است ؟
الف ) تشخیصی ب ) تراکمی * ج ) تکوینی د ) نهایی
30 – کاربرد وسایل تکنولوژی نظیر فیلم ، تصویر و غیره در آموزش ، از اصول یادگیری کدام نظریه یادگیری به شمار می رود ؟
الف ) یادگیری از طریق کوشش و خطا * ب ) یادگیری در اثر مجاورت
ج ) یادگیری اکتشافی د ) یادگیری شرطی کلاسیک
31 – از نظر پیاژه وقتی رفتار فعلی برای مقابله با تغییرات کافی نیست کدام عمل صورت می گیرد ؟
الف ) طرحواره ب ) سازمان ج ) جذب * د ) تطابق
ج ) الگوهای خبرپردازی د ) الگوهای آموزش مفهوم
45 – « شبیه سازی از محیط های واقعی به طوری که یادگیرنده در چنین محیط هایی عملاً مهارت ها را تجربه کند » در کدام الگو قرار دارد ؟
الف ) تدریس بر پایه رشد ذهنی ب ) کنترل شخصی در رفتار
* ج ) کارآموزی و خودکارآموزی د ) بدیعه پردازی
46 – از نظر مکتب فلسفی ایده آلیسم یا پندارگرایی ، کدام مورد زیر در آموزش و پرورش بیش تر مورد توجه است ؟
* الف ) معلم ب ) شاگرد ج ) محیط د ) وسیل آموزشی
47 – نظام فکری که نتایج عملیافکار و معتقدات را معیار تعیین ارزش و حقیقت آن ها می داند ؟
الف ) ایده آلیسم * ب ) پراگماتیسم ج ) ناتورالیسم د ) رئالیسم
48 – روسو اعتقاد دارد که انسان به وسیله سه استاد تربیت می شود ، این سه استاد کدامند ؟
الف ) طبیعت ، پدر و معلم * ب ) طبیعت ، اشیا و انسان های دیگر
ج ) طبیعت ، مادر و معلم د ) کتاب ، طبیعت و اجتماع
49 – در روش کانون رغبت دکرولی کار آموزش چگونه آغاز می شود ؟
الف ) با پرسش ب ) با تداعی ج ) با آزمایش * د ) با مشاهده
50 – گروهی از دانش آموزان یک کلاس از طرف معلم مامور شدند تا در مورد این مطلب که : « چرا در خانه زندگی می کنیم » مطالعه کنند و گزارش به کلاس ارایه دهند . معلم از چه روشی استفاده کرده است ؟
* الف ) واحد کار ب ) حفظی ج ) گفتاری د ) پروژه
51 – روش آموزش برنامه ای ، جزو کدام دسته از روش های آموزشی محسوب می شود ؟
* الف ) آموزش انفرادی ب ) آموزش دستجمعی
ج ) آموزش گروهی د ) آموزش مختلط انفرادی و گروهی
52 – موضوع : « تهیه طرح جلوگیری از خطرات ناشی از عوامل طبیعی در یک منطقه جغرافیایی » برای کدام یک از روش های تدریس مناسب تر است ؟
* الف ) پروژه ب ) واحد کار ج ) آموزش برنامه ای د ) آموزش کامپیوتری
53 – در عنوان روش ها و فنون تدریس منظور از فنون تدریس چیست ؟
الف ) به روش های نوین تدریس می گویند ب ) تعدادی از روش های تدریس هستند که با فعالیت همراه هستند
* ج ) شیوه های فعالیتی هستند که مستقلاً روشی به حساب نمی آیند د ) به روش های تدریس انفرادی گفته می شوند
54 – بنیامین بلوم در انتقاد از نظام سنتی رقابت آمیز رتبه بندی در تعلیم و تربیت آمریکا ، کدام روش را پیشنهاد می کند ؟
الف ) آزمایشی ب ) پژوهشی ج ) حل مساله * د ) در حد تسلط
55 – کدام یک از آزمایش های زیر برای رسیدن به مفهوم : « گرما سبب تغییراتی در اجسام می شود » مناسب تر است ؟
الف ) مقایسه درجه حرارت شب و روز با گرماسنج * ب ) پختن گیلاس و درست کردن مربا با آن
ج ) مقایسه رشد دو گیاه زیر نور خورشید و در سایه د ) ریختن شکر در آب و شیرین کردن آب
56 – در این تکنیک به شاگرد محرکی مثل عکس ارایه می گردد و از او خواسته می شود هر چه می بیند آزادانه بیان کند و احساسات شخصی خود را نیز توضیح دهد ؟
الف ) خیمه شب بازی ب ) گردش علمی * ج ) شیوه های تصوری د ) فعالیت های تخیلی
57 – در این روش از اشیا، اشکال ، عروسک ها به عنوان بازیگران نمایش استفاده می شود ؟
الف ) پانتومیم ب ) فعالیت های خلاقه و تخیلی * ج ) خیمه شب بازی د ) شیوه های مدرن

#مرور فنون تدریس 
 تقویت منفی: یعنی خارج کردن محرک از موقعیت، به منظور افزایش رفتار مطلوب این تقی تقویت مثبت احتمال بروز پاسخ را افزایش می دهد، تفاوت آنها در این است که در تقویت مثبت بی مطلوب به ارگانیسم معرفی یا به موقعیت اضافه می شود، در حالیکه در تقویت منفی، یک محرک بینا۔ از موقعیت خارج می گردد یا تقلیل داده می شود. مثلا اگر پنجره باز باشد و صدا موجب آزار کریں۔ آن احتمال بروز پاسخ مطلوب یعنی فعالیت و یادگیری شاگردان را افزایش داد. 
 روشهای ایجاد رفتارهای تازه
یادگیری از طریق تقلید و سرمشق
 تفکیک پاسخ: هنگام تدریس رفتاری تازه، اگر اجزای آن رفتار در خزانه رفتار یادگیرنده موجود باشد میتوان از روش تفکیک پاسخ استفاده کرد. در روش تفکیک پاسخ، معلم به تقویت اجزایی از رفتار می پردازد که مفید تشخیص داده میشود.
 شکل دادن: وقتی اجزای رفتار مورد نظر را نتوان یادگیرنده مشاهده کرد، از این روش استفاده میشود.
 زنجیره کردن: یعنی انتخاب رفتارهایی که قبلا در خزانه رفتار فرد وجود داشته اند و ترکیب کردن آنها با یکدیگر و ایجاد یک رفتار پیچیده تر.بهترین مثالی که برای زنجیره کردن میتوان ارائه داد، بازی کردن با قطعات بریده تصاویر است روشهای نگهداری رفتار
هرگاه رفتار مطلوب، یا رفتاری تازه، بر اثر تقویت مداوم شاگرد ایجاد شود و با افزایش باید، لازم است معلم عامل تقویت را به تدریج کم کند، زیرا در فرآیند آموزش، تقویت متوالی یک رفتار، نه جایز است و نه امکان پذیر. اما برای جلوگیری از خاموشی نیز باید تا حدی تقویت باشد این تقویت، تقویت متناوب است که با نسبی است با فاصله ای و هر کدام با ثابت هستند با متغیر. در تقویت نسبی ثابت، عمل تقویت پس از تکرار تعداد معینی از پاسخ انجام میگیرد. مثلا بعد از حل چند مسئله، معلم یک نمره میدهد.در برنامه نسبی متغیر، رفتار پاسخ دهنده معلوم نیست که در چه زمانی تقویت می شود ولی بالاخره تقویت میشود.در تقویت فاصله ای ثابت، به جای تعداد پاسخ معین، پس از طی زمان ثابتی رفتار تقویت می شود مثلا انجام امتحان در پایان هفته، اما اگر به جای پایان هفته، معلم در روزهای هفته امتحان بگیرد، از برنامه فاصله ای متغیر استفاده کرده است. معمولا تأثیر تقویت نسبی متغیر و تقویت فاصله ای متغیر در نگهداری رفتار، از تأثیر تقویت نسبی ثابت و تقویت فاصله ای ثابت بیشتر است. 
 روشهای تقلیل دادن یا محو کردن رفتارهای نامطلوب:
خاموشی- تقویت رفتارهای مغایر: مثلا درغگو وقتی راست گفت، تشویق شود. - سیری (اشباع): در این روش، رفتار نامطلوب شاگرد را برای مدت طولانی تقویت میکنند تا اشباع شود.

 

الگوی استقرایی نگاره-کلمه

امیلی کالهون الگوی استقرایی تصویر-کلمه را معرفی می کند. این الگو بر اساس تحقیق درباره نحوه سواد آموزی شاگردان، به یژه خواندن و نوشتن و نیز نحوه توسعه واژگان های لازم برای شنیدن و سخن گفتن تدوین یافته است. در نگاره-کلمه ترکیبی از الگوهای تفکر استقرایی و دریافت مفهوم برای شاگردان که مشغول بررسی کلمات، جملات و پاراگراف ها می باشند، به کار می رود. این الگو برای برنامه های درسی خواندن شاگردان کودکستان و ابتدایی بسیار مؤثراست و نیز برای شاگردان بزرگسال دوره های راهنمایی و دبیرستان که می خواهند برنامه نویسندگی و قرائت را آغاز کنند، به کار می رود.

☘️📚فصل ششم فنون تدریس

☘️📚عنوان فصل:طراحی آموزشی و مراحل تحلیلو تنظیم آن

📙منبع:فنون و تدریس شعبانی

🗒۴گام در طراحی آموزشی بیان شده
۱-تحلیل و تنظیم هدف های آموزشی

۲-تحلیل و تعیین موقعیت آموزشی

۳-تحلیل و تنظیم محتوا،روش ووسایل آموزشی

۴-تحلیل و تنظیم نظام ارزشیایی

👌نکته:اولین پیش نیاز برای نوشتن یک هدف عینی،صراحت و قابل فهم بودن آن است.

👌مهمترین مسله در یک رخداد آموزشی آگاهی از ذهنیات دانش آموز است.

👌رخداد آموزشی:به مجموعه فعالیت های معلمان و دانش آموزان در یک زمان معین برای تحقق هدف معین،رخداد آموزشی گفته می شود.

👌تجارب یادگیری:به مجموعه فعالیت هایی که دانش آموزان برای دستیابی به نتایج یادگیری انجام می دهند،تجارب یادگیری می گویند.

👌هدف های پایین تر پیش نیاز هدف های بالاترند👈 ارتباط تسلسلی یا متوالی گویند.

👌مفاهیم آموزشی نسبت به هم تقدم ندارند،وهدف های مربوط به آن در یک تراز قرار می گیرند.👈ارتباط هم تراز یا موازی

👌سنجش تشخیصی علاوه بر اینکه معیار سنجش رفتار ورودی  دانش آموز است وسیله ای که به کمک آن می توان اولین گام آموزشی را به دقت تعیین کرد.

📚ویژگی فنی وسیله👇
۱-توانایی انتقال پیام مورد نظر
۲-قابلیت حمل و نقل
۳-سهولت کاربرد
۴-سهولت دستکاری و تغییر
۵-قابلیت رجوع

👌ارزشیابی:استفاده از تجربه های گذشته برای طراحی و تدریس بهتر در حال وآینده.

👌هدفهای آموزشی در سطح تحلیل به سه دسته:۱-هدفهای کلی،۲-هدف های جزئی یاهدف های واسطه ای .۳-هدف های عینی (رفتاری) تقسیم می شود.

👌تعیین موقعیت آموزشی یکی از مراحل مهم طراحی است.

پایان فصل ششم فنون شعبانی🌺

نکته تست فصل پنجم

👌از امتیازات "آموزش برنامه ای شاخه ای"نسبت به برنامه ای خطی این است که تفاوت های فردی یادگیرندگان را رعایت می کند.

👌تحلیل آموزشی:تعیین هدف های کلی و جزیی و تبدیل آن ها به هدف های رفتاری

👌در تجزیه و تحلیل محتوا اولین مرحله این است که هدف را مشخص کنیم.

👌تعیین تکلیف به یادگیری کمک می کند.

👌با ارائه تمرین بعد ار تدریس می توان آموخته های یادگیرنده را به سطح کاربرد رساند.

👌اگر نسبت به سیگار کشیدن حساس بار آمده اید در سطح پاسخ دادن از حیطه عاطفی هستید.

👌فرایندی که از طریق آن هدف نهایی آموزشی به اهداف کوچکتر تقسیم می گردد👈تحلیل آموزشی نام دارد.

👌تفاوت میان هدف های پرورشی و آموزشی این است که هدف های پرورشی بیانات کلی هستند ولی هدف های آموزشی دقیق و مشخص اند.

👌ماهیت روابط میان گروهی در الگوی پیش سازمانده اکثرا یک سویه و از طرف معلم به دانش آموز است.

👌دربین سطوح طبقه بندی هدف های آموزشی بلوم حیطه عاطفی از دشواری بیشتری برخوردار است.

👌یادگیری معنادار به آن نوع یادگیری گفته می شود که با تجربیات گذشته ما در ارتباط باشد.

👌معمولا اهداف در آموزش سطوج پایین تر جنبه حرکتی و در آموزش های دبیرستانی و دانشگاهی جنبه شناختی دارند

👌مزایای اهداف رفتاری:انگیزش فراگیر،نظم دهی به تدریس،تسهیل ارزشیابی پایانی

👌مناسب ترین الگوی طرح سوال👈
طرح سوال+مکث کوتاه+نام فراگیر

👌در تاکتیک گسترش دهنده :کاربردمفاهیم در موقعیت های جدید تقویت می شود

👌حفظ ارتباط میان هدف کلی و اهداف جزیی تدریس با مهارت جمع بندی معلم هماهنگی بیشتری دارد.

👌دانش آموزان باید به ارزش های مذهبی ارج نهند این هدف یک هدف کلی است.

👌انواع طرح درس متداول در مدارس و دانشگاه روزانه و ترمی است.

👌از ویژگی های اهداف رفتاری سنجش پذیری است

👌در تعیین اهداف آموزشب توجه به نیازهای فراگیران و جامعه الزامی است.

👌در ارزشیابی یادگیری به صورت عمیق تر حاصل می شود

📚☘️فصل پنجم فلسفه

☘️📚عنوان فصل:هدف های آموزشی ومنابع تامین آن

📙منبع:فنون وتدریس شعبانی

📚اصول تعیین وتنظیم اهداف آموزشی👇

۱-روش و وسیله باید متناسب با هدف انتخاب شود.

۲-اهداف نباید تغییر ناپذیر و غیرقابل انعطاف باشند.

۳-هدف باید فرد را به فعالیت برانگیزد و به فعالیت او جهت دهد.

۴-هدف تربیتی باید با اوضاع و احوال شخص موافق باشد.

۵-هدف های تربیتی بایدعینی،قابل تصورو تحقق باشند.

👌روانشناسان تربیتی کودک و نیازهای او را محور تعیین اهداف آموزشی می دانند.

👌از نظر جامعه شناسان منبع اصلی تعیین هدف های آموزشی فلسفه آموزش و پرورش است.

☘️توجه به سه عامل در تعیین اهداف آموزشی ضروری👇

۱-نیازهای دانش آموزان
۲-نیازهای جامعه
۳-دیدگاههای متخصصان

👌حیطه شناختی بلوم بر یاداوری و بازسازی آنچه آموختنش ضروری است تاکید دارد.

👌حیطه عاطفی بر نگرش ها،عواطف،علایق و ارزشها مبتنی است.

پایان فصل پنجم.🌺

📚☘️فصل پنجم فنون تدریس

📚☘️عنوان فصل:تحلیل آموزشی

📙منبع:مدرسان شریف
👌از نظر دیویی،هدف شایسته هدفی است که با توجه به اوضاع و احوال موجود اتخاذ شود و به زعم او هدف خوب بایستی دارای ۲ویژگی توالی و پیش بینی باشد.

📚منابع تعیین هدف های آموزشی:

1-نیازهای فراگیران:
2-نیازهای جامعه:
3-دیدگاه متخصصان:

👌برای دست یافتن به اهداف صریح و روشن،این اهداف باید از صافی فلسفه ی آموزش و پرورش و روانشناسی یادگیری عبور کنند.

📝سطوح یادگیری در حیطه ی شناختی👇

۱-دانش:پایین ترین سطح در حیطه ی شناختی،کسب دانش و معلومات است.مهم ترین اشکالی که به سطح یادگیری دانش وارد شده،زیاده روی معلمان در استفاده از آن و از یاد رفتن مفاهیم به یاد سپرده شده است.

۲-فهمیدن:توانایی پی بردن به مفهوم یک مطاب و تبین آن با جملاتی که خودش می سازد،یادگیری دراین سطح مستلزم آگاهی از اصول و شرایط است.

الف)ترجمه:تغییر دادن مطلب از شکل به شکل دیگر بدون اینکه معنی ومحتوا آن دگرگون شود.

ب)تفسیر:مفاهیمی که دانش آموز از یک قطعه شعر با توجه به ساخت ذهنی خود استنباط می کند در این سطح است.تفسیر مستلزم نظم بخشی مجدد اندیشه ها،به صورت ترکیبی تازه در ذهن فرد می باشد.

ج)برون یابی:مهارت در تعمیم دادن یا به کارگیری اطلاعات در طول زمان،به منظور پیش بینی نتایجی خاص.وقتی می گوییم دانش آموز بتواند،اطلاعات منظورشده دریک متن یا مقاله ی سیاسی را به ورای آن چه در متن آمده است بسط دهد و نتیجه گیری کند در طبقه برون یابی قرار دارد.

۳-به کار بستن:توانایی کاربرد اصول علمی،فرضیه ها و قضایا و دیگر مفاهیم انتزاعی در وضعیت و موقعیت مناسب،بدون اینکه هیچ راه حلی ارائه شود.محاسبه کردن درسطح کاربرد است.

۴-تحلیل:بر شکستن مطلب به اجزا تشکیل دهنده ی آن و یافتن روابط بین اجزا و نحوه ی سازمان یافتن آن ها تاکید می شود.

۵-ترکیب:ترکیب مستلزم در هم آمیختن دوباره ی قسمت هایی از تجارب گذشته با مطالب جدید است.مقاله در زمینه ترک اعتیاد .

۶-ارزشیابی:آخرین و عالی ترین مرحله شناخت است.

📚📚سطوح یادگیری در حیطه ی عاطفی👇

۱-دریافت کردن:از وجود پدیده خبر می دهد و میل به تحمل در برابر شنیدن یا دیدن آن را نمایان می سازد.پایین ترین طح نتایج یادگیری به شمار می رود.

۲-پاسخ دادن:هدف هایی که خاستگاه آن ها،علاقه به کار و لذت بردن از آن است، در سطح عاطفی و در طبقه ی پاسخ دادن قرار دارد.

۳-ارزش گذاری:مربوط به درونی کردن دسته ی معینی از ارزش هاست.فراگیر درک می کند رعایت قوانین عبور و مرور در خیابان به نفع اوست.ایحاد تعهد در مقابل انجان یک کار.
۴-سازمان دهی ارزش ها:ادغام ارزش های مختلف، رفع تعارض ها بین آنها و بنا نهادن یک نظام ارزشی پایدار و منسجم.زمانی که افراد در برخورد های اجتماعی خود قادر به انتخاب ارزش های برتری می شوند،می توان گفت از نظر عاطفی به مرحله ی سازمان دهی ارزش ها رسیده اند.

۵-تبلور ارزش های سازمان یافته در شخصیت: هنگامی که مجموعه ای از ارزش ها در رفتار انعکاس پیدا می کند،نشانگر رشد عاطفی فراگیران در جهت تبلور شخصیت است.

📚📚📚سطوح یادگیری در حیطه ی روانی-حرکتی👇👇

۱-مشاهده و تقلید:
۲-اجرای عمل بدون کمک:
۳-دقت در عمل:
۴-هماهنگی حرکات:
۵-عادی شدن عمل:

👌پس از تعیین هدف های آموزشی، یکی از مهم ترین مراحل طراحی،تحلیل آموزشی است.

📝مراحل تحلیل آموزشی👇

۱-تبدیل هدف های کلی به هدف های جزیی

۲-تبدیل هدف جزیی به هدف رفتاری
.
۳-تعیین نوعی ارتباط بین هدف های اجرایی نهایی با هدف های اجرایی مرحله ای.

۴-تعیین رفتار ورودی (معلومات و مهارت های پیش دانسته).

۵-ارزشیابی تشخیصی

۶-تعیین نخستین گام آموزشی(مشخص کردن نقطه شروع تدریس).

👌نکته:هدف کلی جهت حرکت را مشخص می کند،در حالی که هدف جزیی مقاصد را معین می سازد.

👌ویژگی هدف رفتاری:
۱- رفتار مشاهده باید دقیقا مشخص باشد.

۲-موقعیتی که رفتار باید در آن مشاهده شود مشخص شده باشد.

۳-سطح اجرا باید دقیقا مشخص باشد.

🔴🔴هدف رفتاری کامل باید ۳شرط اساسی داشته باشد:۱-فعل رفتاری،۲-شرایط عملکرد،۳-ملاک عملکرد

📚📚تحلیل محتوا دارای چهار خصلت است.
۱-عینی بودن.۲-منظم بودن.۳-آشکار بودن.۴-مقداری بودن.

☘️وسایل آموزشی معیاری:
وسایلی هستند که از فراگیر خواسته می شود برای نشان دادن کارایی آموخته هایش، آن ها را شرح دهد،تفسیر کند،دوباره بسازد و یا مشخص کند.مانند اتومبیل در آموزش رانندگی.حضورشان تا انتهای آموزش الزامی است.

☘️وسایل آموزشی تسهیل کننده:نقش این وسایل کمک به فراگیر برای درک بهتر مطالب.یا اطلاع بیشتر از موضوع.این وسایل بعد آموزش نادیده گرفته می شوند.

📝طرح درس روزانه،سازمان دهی و ارزیابی فعالیت های آموزشی به منظور بهبود کیفیت آموزشی است.

مراحل طرح درس روزانه عبارتند از:👇

تعیین موضوع درس،مشخص کردن هدف ویژه ی تدریس.تجزیه ی موضوع کلی درس به مطالب و مفاهیم جزیی تر.

📚☘️فصل هفتم فنون تدریس

☘️📚عنوان فصل:روش های تنظیم برنامه های درسی ترمی و روزانه

📙منبع:فنون تدریس شعبانی

👌طرح درس روزانه:شامل پیش بینی و تنظیم مجموعه فعالیت هایی است که معلم از پیش برای رسیدن به یک یا چند هدف آموزشی در یک جلسه تدریس تدارک می بیند.

👌مهم ترین کارکرد طراحی آموزشی از تکرار مطالب و فعالیت های بیهوده و حذف موارد ضروری جلوگیری می کند.

✍️مراحل تنظیم طرح درس روزانه👇

۱-تعیین موضوع یا عنوان درس:عنوان درس باید دقیق نوشته شود.
۲-تعیین هدف کلی درس

۳-تعیین و نگارش عناوین فرعی یا رئوس مطالب

۴-نگارش و تنظیم هدفهای جزئی درس:ساده ترین راه برای تنظیم  اهداف جزئی یک درس،نوشتن آن ها براساس هر مورد فرعی است.

۵-نگارش و تنظیم هدفهای رفتاری

۶-تعیین رفتار ورودی و دانسته های پیشن دانش آموزان

۷-تهیه وتنظیم  سوالهای لازم برای اجرای  ارزشیابی تشخیصی

۸-تهیه و تنظیم مراحل ارائه محتوا

۹-تعیین روش های مناسب در فرایند آموزش

۱۰-انتخاب وسایل و رسانه مناسب برای آموزش

۱۱-تعیین زمان آموزش

۱۲-پیش بینی نحوه ارزشیابی

۱۳-تعیین فعالیت های تکمیلی

👌طرح درس:راهنما و چهارچوب سازمان یافته ای برای فعالیت های آموزشی است که به فعالیت معلم نظم می بخشد و تحقق هدفهای آموزشی را سبب می شود.

پایان فصل هفتم🌺

📚☘️ادامه فصل ششم فنون

📚☘️ روش های جدید تدریس

📣📣روش های آموزش انفرادی👇

👌اولین و اساسی ترین گام در راه تحقق آموزش انفرادی شاگرد محوری است.

👌طرح کلر پیشرفت براساس توان فردی است(psl) و از مزایای آن نداشتن اثرات منفی آموزشی است.

👌۱-یادگیری در حد تسلط:توسط بلوم و کارول مطرح شد.یادگیری و پیشرفت تحصیلی فراگیران به طور وسیعی به زمان یادگیری بستگی دارد.

👌۲-تدریس خصوصی:اساس کار در این نوع آموزش توجه به زمینه ها علایق و توانایی های شخصی فراگیران است.

👌۳-آموزش برنامه ای(pl):یک نظام آموزشی انفرادی  است که کوشش می کند یادگیری را با نیازهای فراگیران هماهنگ سازد.در واقع کاربردی است از روانشناسی یادگیری در تدریس.

👌۴-آموزش به کمک رایانه(CAl):
رایانه های مورد استفاده در آموزش ماشین آموزشی نامیده می شود.
آموزش به کمک رایانه بسیار انعطاف پذیر است و به کمک آن می توان هدف های سطوح مختلف را آموزش داد.

👌۵-آموزش انفرادی تجویزشده(IPI):در این روش هر موضوع درس به واحدهای کوچکتری تقسیم می گردد و هر واحد در یک جلسه تدریس برنامه ریزی می شود و در این روش هر دانش آموز براساس توانایی خود حرکت می کند.
 در این روش رقابت بین دانش آموزان به حداقل می رسد.

👌۶-آموزش انفرادی هدایت شده(IGI):هدایت برنامه دانش آموزانی است که در آینده معلم می شوند.

👌۷-روش مساله ای:نوعی آماده کردن فراگیر است برای زندگی.در اجرا روش مساله ای دو روش اصلی وجود دارد روش قیاسی و روش استقرایی.

👌۸-روش واحدها:شامل یک رشته فعالیت ها است که در اطراف یک دسته مفاهیم کلی دور می زند و به منظور یک هدف کلی در نظر گرفته می شود.

👌در روش واحد موضوع:طرح فعالیت به وسیله ی معلم تنظیم و از طرف خود او اداره می شود.برای مطالعه موضوعات در واحدهای بزرگتر روش واحد موضوع مناسب است.

👌در روش واحد تجربی:معلم و فراگیر درتنظیم طرح و فعالیت ها همکاری می کنند.(توجه به رغبت ها و تجارب قبلی فراگیر و گسترش آن برای کسب تجارب آینده توجه بیشتری می شود).پیرو ن"ریه گشالت است.انضباط درونی مورد توجه است.

👌در روش واحد طرح:هدف فراگیر و رغبت فعالیت او برای رسیدن به هدف آموزشی اهمیت دارد.
تفاوت بین روش واحد طرح و روش مساله ای عملی بودن طرح است.

📣📣کاوشگری به روش محاکم قضایی👇
از الگوی کاوشگری به روش محاکم قضایی در جامعه ی در حال تغییر،بخصوص برای کمک به افراد برای تفکری دوباره در رابطه با موضوع های خود درباره سوالات قانونی،اخلاقی و اجتماعی می توان استفاده کرد.
ارزش های کثرت گرایی و احترام برای نقطه نظرات را پرورش می دهد..و این الگو را نمی توان به راحتی برای گروه و سنین پایین استفاده کرد از این رو این الگو برای آموزش گروه سنی بزرگسال مناسب تر می باشد.

📣📣📣الگوی سیستم مفهومی👇
در این الگو توجه خود ا به تفاوت های فردی معطوف می داریگ.

📣📣📣هیلدا تابا:براساس تفکر استقرایی است.
سه شیوه آموزشی را به وجود می آورد1-تکوین مفهوم (راهبرد اساسی تدریس)،2-تفسیر مفهوم.3-کاربرد اصول.

📣📣📣الگوی دریافت مفهوم:جستجو و فهرست نمودهایی که از آن برای تمییز نمونه ها از غیرنمونه های طبقات استفاده می شود.
مراحل الگوی دریافت مفهوم
عرضه مطالب و شناسایی مفهوم،آزمون دستیابی به مفهوم،تحلیل راهبردهای تفکر.

📣📣📣یادسپاری👇
هدف یادسپاری بهبود توان حفظ مطالب است.
مراحل:اتصال کلمه ای.پیوند یا تداعی مسخره.سیستم کلمه جایگزین.کلمه کلیدی.

📣📣📣بدیعه پردازی👇
مهم ترین عنصر در بدیعه پردازی قیاس است.
۱-قیاس شخصی:تاکید قیاس شخصی بر اشتغال همدلی است.

۲-قیاس مستقیم:مقایسه ساده دو موجود یا مفهوم است.

۳-تعارض فشرده:معمولا توصیفی دو کلمه ای از یک موضوع است.تعارض فشرده وسیع ترین بینش را در درون موضوعی جدید به وجود می آورد.

☘️📚فصل ششم فنون تدریس

☘️📚عنوان فصل:روش های تدریس سنتی و متداول

📙منبع:مدرسان شریف

🔴روش حفظ و تکرار👇

👌هدف اصلی روش حفظ و تکرار پرورش نیروهای مجرد ذهنی است.

🔴محاسن روش حفظ و تکرار👇
برای بخاطر سپردن اصول و قواعد و قوانین مناسب است.برای تعلیم و تربیت جمعی مفید است.برای پرورش صفات و احترام به گذشته روش خوبی است.ارزان ترین روش آموزش است.

🔴محدودیت های روش حفظ و تکرار
ارتباط متقابل بین معلم و فراگیر وجود ندارد.برای برانگیختن حس کنجکاوی در فراگیران مناسب نیست.افراد تحلیل گر و نقاد ومتفکر پرورش نمی دهد.عدم توجه به تفاوت های فردی.

📣📣روش سخنرانی👇

🔴از خصوصیات روش سخنرانی فعال بودن معلم است.

🔴مراحل اجرای روش سخنرانی👇

۱-آمادگی برای سخنرانی:شامل سه نوع آمادگی است.۱-آمادگی از نظر تجهیزات،۲-آمادگی از نظر زمان.۳-آمادگی عاطفی.

۲-مقدمه سخنرانی که شامل دو مرحله است.۱-ایجاد رابطه بین معلم و فراگیر و۲-جلب توجه فراگیران.

۳-متن و محتوای سخنرانی:متن ومحتوای سخنرانی باید سه شرط،مهم را داشته باشد.۱-جامع بودن محتوا.۲-سازمان دهی منطقی.۳-استمرار توجه فراگیران در طول ارائه محتوا از طریق تغییرات محرک،تغییر کانال های ارتباط ،فعالیت جسمانی،استفاده از طنز،شور و حرارت سخنران و پرسش و پاسخ در حین سخنرانی

۴-جمع بندی و نتیجه گیری

🔴محاسن روش سخنرانی👇

برای کلاس های پرجمعیت خوب است.می توان نظریه های جدید را از طریق سخنرانی عرضه کرد.

🔴محدودیت روش سخنرانی👇
معلم متکلم وحده است.عدم رعایت تفاوت های فردی.مناسب نبودن روش سخنرانی برای هر معلم.

📣📣روش پرسش و پاسخ👇

در این روش فراگیران از معلوم به مجهول می روند،این روش را روش سقراطی می گویند
روش پرسش و پاسخ برای مرور مطالبی که قبلا آموخته شده اند،یا ارزشیابی میزان درکی که فراگیران از مفهوم درس دارند و برای پرورش قدرت تفکر و استدلال آنان،روشی موثر است.

🔴محاسن روش پرسش و پاسخ👇

تقویت اعتماد به نفس،تقویت تفکر خلاق،تقویت استدلال و قدرت اظهار نظر،تشویق برای شرکت در بحث ها و فعالیت های آموزشی.

🔴محدودیت های روش پرسش و پاسخ👇

برای کلاس های پرجمعیت مناسب نیست.در مورد همه ی درس ها قابل اجرا نیست.این روش مستلزم هدف های مشخص و وصرف وقت بسیار است.

📣📣روش نمایشی👇

👌مناسب ترین روش برای آموختن مهارت هاست.

👌مهم ترین حسن روش نمایشی به کارگیری اشیا حقیقی و واقعی در آموزش است.

روش نمایشی دارای چهار مرحله می باشد👈۱-مرحله آمادگی.۲-مرحله نمایش.۳-مرحله توضیح.۴-مرحله آزمایش و سنجش.

📣📣روش ایفای نقش👇

در روش ایفای نقش،تماشاگران خود را در صحنه احساس می کنند،چون تمرکز حواس و ارتباط عاطفی در این روش زیاد است و به همین دلیل یادگیری بهتر و موثرتر انجام می گیرد.

🔴محاسن ایفای نقش👇

ایجاد ارتباط عاطفی بین ایفاگران و تماشاگران.رفع کمرویی شاگردان خجالتی،برای ارائه دروسی مانند تاریخ و علوم اجتماعی مناسب است.

🔴محدودیت های روش های ایفای نقش👇

برای تحقق هدف های پیچیده آموزش مناسب نیست.یک روش آموزش جدی نیست.وقت گیر است.

📣📣روش گردش علمی👇

🔴گردش علمی از نظر زمان به چهار نوع است
۱-گردش علمی کوتاه مدت و سریع.
۲-گردش علمی یک یا دوساعتی.
۳-گردش علمی روزانه
۴-گردش علمی هفتگی و ماهانه.

🔴مزایای گردش علمی

پیوند فعالیت های مدرسه با جامعه.کسب تجارب واقعی و فعال بودن دانش آموز

🔴محدویت های روش گردش علمی👇

عدم تکافوی امکانات.نیاز به زمان بیشتر.برهم خوردن برنامه درسی مدرسه.

✏️نکته مهم:روش گردش علمی گامی برای مطالعه ی جامعه است،که از مزایای آن کسب تجارب واقعی و ارتباط فعالیت های مدرسه با جامعه است.

📣📣روش بحث گروهی👇

🔴روش بحث گروهی گفتگویی است سنجیده و منظم درباره ی موضوعی خاص،که مورد علاقه مشترک شرکت کنندگان در بحث است.بحث گروهی برای کلاس هایی قابل اجراست که جمعیتی بین 6تا20نفر داشته باشد.

👌روش بحث گروهی شبیه روش مکاشفه ای است.

👌قوی ترین و موثرترین نوع ارتباط در بحث گروهی 👈ارتباط دایره ای و چندکانالی است.

🔴محاسن روش بحث گروهی👇

همکاری گروهی و احساس دوستی در بین اعضا تقویت می شود..اعتماد به نفس در افراد تقویت می شود و روحیه نقادی در آنان ایجاد می شود بحث گروهی هراس افراد کمرو و خجالتی را برای صحبت کردن در جمع کاهش می دهد. در تقویت استدلال و قدرت اندیشه منظم بسیار مفید است.

🔴محدودیت ها:برای دانش آموزان دوره ابتدایی چندان مناسب نیست.روش اجرایی آن بسیار مشکل است.

📣📣روش آزمایشی(آزمایشگاهی)👇

اساسا بر یادگیری اکتشافی استوار است.بدین معنی که در این روش چیزی آموزش داده نمی شود بلکه موقعیت و شرایطی فراهم می شود تا فراگیران خود از طریق آزمایش به پژوهش بپردازند و جواب مسله را کشف کنند..نقش معلم در روش آزمایشگاهی هدایت فراگیران و نظارت بر کار آنان است.

👌اساس روش آزمایشگاهی بر اصول مکاشفه ای است.

📚☘️فصل هفتم فنون تدریس

📚☘️عنوان فصل:ارزشیابی

📙منبع:مدرسان شریف

👌اندازه گیری:تبدیل ویژگی های فراگیران به کمیت.

👌مفهوم امتحان با اندازه گیری مشابه است.

👌ارزشیابی:فرایند منظم برای تعیین و تشخیص میزان پیشرفت فراگیران در رسیدن به هدف های آموزشی.ارزشیابی از اندازه گیری جامع تر است.ارزشیابی بدون اندازه گیری معنایی ندارد.

👌اگر ارزشیابی تشخیصی همزمان با فعالیت های آموزشی انجام شود هدفش کشف نارسایی و علل شکست فراگیران است.

👌ارزشیابی تشخیصی برا تشخیص رفتار ورودی انجام می گیرد.

👌زمانی که هدف ارزشیابی رفتار دانش آموز در یک گروه است👈 از روش ارزشیابی از طریق مشاهده استفاده می کند.

👌در ارزشیابی آموزشی که نمره شاگردان را باهم مقایسه می کنند از روش ارزشیابی هنجاری استفاده می شود.

👌تحلیل محتوا:یک روش علمی برای ارزشیابی و تشریح عینی و منظم پیام های آموزشی است.

👌ارزیابی برای داوری و تصمیم گیری در مورد چگونگی عملکرد فرد یا گروه به کار گرفته می شود.

👌ارزشیابی برای داوری و قضاوت در حوزه تصمیم گیری آموزشی.

👌انواع ارزشیابی از نظر نحوه اجرا:انفرادی و گروهی

👌انواع ارزشیابی از نظر زمان و هدف تراکمی،تشخیصی،تکوینی

پایان فصل هفتم🌺
🦁🦁🦁🦁🦁🦁🦁🦁

موضوع : روش تدریس آزمایشی ( آزمایشگاهی)

بخش تئوری:

اساس این روش بر اصول یادگیری اکتشافی استوار است . به این معنی که در این روش ، مستقیماً چیزی آموزش داده نمی شود ، بلکه موقعیت و شرایطی فراهم    می شود تا شاگردان خود از طریق آزمایش به پژوهش بپردازند و جواب مسئله را کشف کنند . به عبارت دیگر ، روش آزمایشی فعالیتی ست که در جریان آن ، شاگردان عملاً با به کار بردن وسایل و تجهیزات و مواد خاصی ، درباره ی مفهومی خاص تجربه کسب می کنند .

روش آزمایشی ممکن است به منظور های مختلفی به کار رود . گاهی به منظور آشنا کردن دانش آموزان با جنبه های عملی یک مفهوم مورد استفاده قرار می گیرد. در موارد دیگر، آزمایش به منظور فراهم آوردن محیطی مناسب برای حل مسئله تلقی می شود . نقش معلم در این روش هدایت شاگردان و نظارت بر کار آنان است . دانش آموزان به آزمایش های علوم علاقه فراوانی دارند  خواه آزمایش را معلم انجام دهد و یا اینکه دانش آموزان انجام دهند . البته حتی الامکان باید آزمایش های علوم توسط دانش آموز انجام شود .  

موارد آزمایش بوسیله معلم : در بعضی موارد ضرورت دارد آزمایش شخصاً به وسیله معلم انجام شود . برخی از این موارد عبارتند از:

1.   در صورتی که مواد مورد آزمایش خطرناک باشد مثل بنزین اتر اسید های قوی و...

2.   در شرایطی که آزمایش نیاز به تجربه و دقت فراوان داشته باشد .

3.   در صورتی که در حین آزمایش لازم باشد معلم جریان آزمایش را قسمت به قسمت برای شاگردان توضیح دهد .

پیش از آزمایش و در ضمن آن نکات زیر رعایت شود :( در آزمایش توسط معلم)

1.   وسایل و ابزار آزمایش قبل از تدریس فراهم و سازماندهی شود .

2.    قبل از آزمایش ، برای اطمینان و گرفتن نتیجه مطلوب ، آزمایش به صورت تمرینی انجام شود .

3.   هنگام آزمایش وسایل مورد نیاز روی یک جعبه و برای جلوگیری از انحراف توجه شاگردان ، وسایل اضافی درداخل جعبه آزمایش گذاشته شود .

4.   قبل از آزمایش به وسیله پرسش ، توجه شاگردان به جریان آزمایش جلب شود . مثلاً اگر می خواهید حل شدن سبزینه بزرگ در الکل را آزمایش کنید از دانش آموزان سوال کنید سبزینه برگ را چگونه می توان از آن جدا کرد .ممکن است یکی از شاگردان بگوید بوسیله آب جوش . این آزمایش را انجام دهید و پس از اینکه معلوم شد که آب جوش حلال خوبی برای جدا کردن سبزینه برگ نیست به دانش آموزان بگوییدکه برای حل کردن بعضی مواد ، الکل نسبت به آب ، حلال بهتری است . سپس آزمایش اصلی را انجام دهید و با ریختن الکل بروی برگ ، ماده سبز رنگ را از آن جدا کنید ( برای سن ابتدایی )

آزمایش به وسیله دانش آموز :

انجام آزمایش توسط دانش آموز را باید به گونه ای برنامه ریزی کنیم تا از اتلاف وقت و بروز خطر جلوگیری شود و بیشترین نتیجه حاصل گردد .

توجه به نکات زیر در آزمایش توسط دانش آموز می تواند موثر باشد در رسیدن به هدف مورد نظر :

1)  دانش آموزان کلاس : گروه بندی شوند . تعداد گروه ها را می توان با توجه به امکانات و وسایل موجود و تعداد دانش آموزان تعیین کرد .

2)  روش صحیح انجام دادن آزمایش و مراحل فعالیت و وظایف هر گروه را به طور دقیق و روشن برای شاگردان توضیح داده شود .

3)  وسایل موجود در آزمایشگاه بر حسب نیاز هر گروه بین آنان تقسیم شود و آنان را راهنمایی کرده تا مسئولیت های کارآزمایش را بین خود تقسیم کنند .

4)  دانش آموزان از نتایج آزمایش گزارش کتبی تهیه کنند یا برای سن پیش دبستان می توان به طور شفاهی ، بعد از انجام آزمایش در مورد اینکه از آزمایش چه نتیجه ای گرفته اند ، سؤال و بحث و گفتگو شود .

بخش عملی :

با استفاده از اجرای روش تدریس آزمایشی می توان برخی مفاهیم را به دانش آموزان آموزش داد ( درقالب آزمایش )

مفهوم آب

یکی درمورد آب و کاربردهایی که در زندگی دارد برای آنها صحبت       می کنیم .

می توانیم همراه آزمایش از روش دیگر و وسایل آموزشی مثل تصویر نیز استفاده کنیم .

سپس تصاویری را در قالب یک داستان به دانش آموزان نشان می دهیم . داستان قطره ای که روی گلبرگی بوده و با بالا آمدن خورشید ، قطره ها به آسمان رفتند و یک ابر را ساختند و بعد شروع به باریدن کردند سپس        می خواهیم ادامه ی داستان را دانش آموزان بگویند .

آزمایشی را در مورد مفهوم آب انجام می دهیم :

نام آزمایش : زیر آب یا روی آب

وسایلی مانند توپ کوچک ، سنگ ، در فلزی شیشه مربا ، در پلاستیکی شیشه مربا ، پاککن ، ماسه ، مداد ، شانه پلاستیکی ، گیره های فلزی ، خمیر مجسمه سازی و ... را در اختیار کودکان قرار می دهیم و ظرف آبی را مقابل آنها گذاشته تا وسایل را یکی یکی داخل آب بیندازند و وسایل را به دو گروه تقسیم کنند وسایلی که زیر آب قرار می گیرند و وسایلی که روی آب می مانند .

و در آخر در مورد آن آزمایش  نتیجه و علت آن با دانش آموزان صحبت   می کنیم .

مفهوم هوا

با یک برگ کاغذ بادبزنی می سازیم و به کودکان می دهیم تا خود را باد بزنند . از آنها می پرسیم از چه راههای دیگری می توانیم هوا را حس کنیم ؟

حباب ساز و کف ، بادبزن ، پرچم ، بادکنک

در بادکنک چه چیزی وجود دارد ؟

چه چیزی باعث حرکت پرچم می شود ؟

کمی درمورد بیماری هایی که از راه هوا منتقل می شوند با آنها صحبت    می کنیم .آزمایشی در مورد مفهوم هوا انجام می دهیم .

نام آزمایش : انتقال هوا

2 عدد سرنگ و مقداری لوله پلاستیکی شفاف تهیه می کنیم  یکی از دو  سرنگ را بسته و به یک طرف لوله وصل می کنیم و یک سرنگ دیگر را باز کرده ( داخل آن هوا باشد ) و به طرف دیگر لوله متصل می کنیم . حالا از کودکان می خواهیم سرنگی که باز است را فشار دهند . می بینیم که با فشار سرنگ باز ، سرنگ بسته باز می شود درواقع هوا از لوله به سرنگ بسته منتقل شده و آن سرنگ باز می شود . بعد ازانجام آزمایش درمورد آن و نتیجه و علت آن با دانش آموزان بحث و گفتگو می کنیم.

 

 

 

مفهوم حرکت

 کمی در مورد انواع حرکت ( حرکت با ماشین ، قطار ، کشتی ، هواپیما  و ... حرکت بر روی برف ، یخ، زمین خاکی ، زمین سیمانی و ... )  با دانش  آموزان صحبت می کنیم .

آزمایشی در مورد مفهوم حرکت انجام می دهیم .

نام آزمایش : حرکت روی کدام سطح آسان تر است ؟

 چند کتاب روی هم می گذاریم و یک کش حلقه ای را از میان کتابها عبور می دهیم و نخی را به کش مبندیم . از دانش آموزان می خواهیم کتاب ها را روی روزنامه ، نایلون ، موکت و ... ( سطوح مختلف ) به طور جداگانه حرکت دهند و طول کش را مقایسه کنند . چه نتیجه می گیرند ؟

حالا برروی چند مداد حرکت دهند .

پس از پایان آزمایش با دانش آموزان در مورد آزمایش ، علت تفاوت طول کش و نتیجه ای که گرفته اند بحث و گفتگو می کنیم.

برای دانش آموزان می گوییم  چرخ حرکت را آسان میکند. ( مثل ویلچر ، کالسکه ، دوچرخه ، ماشین و ...)

حالا آزمایش قبل را بر روی ماشین اعمال می کنیم .

دو ماشین یکی با چرخ و یکی بدون چرخ را به آن کش و نخ می بندیم و دانش آموزان با کشیدن نخ ، طول کش را در هر مقایسه می کنند .

مفهوم آهن ربا

هر دانش آموز باید یک آهن ربا داشته باشد تا در فعالیت  ها شخصاً تجربه کند .

آزمایشی را در مورد آهن ربا انجام می دهیم :

آهن ربا و بعضی چیزهای فلزی را در اختیار کودک قرار می دهیم تا با آنها آزمایش انجام و خودش به این کشف برسد که چه چیزهایی به آهن ربا     می چسبد و چه چیزهایی نمی چسبد و علت آن چیست ؟

اشکال متفاوت آهن ربا را به کودکان نشان دهیم تا با شکل های متفاوت آن آشنا شوند . می توانیم با آهن ربا بازی تدارک ببینیم تا دانش آموزان بهتر یاد بگیرند مثلاً ماهی هایی بر روی مقوا می کشیم و برش می زنیم و گیرهای فلزی به آن وصل می کنیم و بعد بخشی را به آهن ربا وصل می کنیم و طرف دیگر نخ را به چوب وصل می کنیم تا مثلاً قلاب ماهی گیری شود و ماهی گیری بازی کنند .

آزمایش دیگری که دانش آموزان می توانند با آهن ربا انجام دهند این است که آزمایش کنن که آهن رب از پشت کاغذ ، مقوا ، صفحه چوبی ، شیشه ، نایلون  و ... گیره فلزی را جذب می کند یا خیر ؟

با استفاده از این خصوصیات می توان یک نمایش علمی به راه انداخت:

بطری را از آب پر می کنیم و داخل آن گیره ی فلزی می اندازیم و از دانش آموزان می خواهیم بگویند که چه راه هایی برای خارج کردن گیره ها از بطری آب پیشنهاد می کنند . بعد می توانیم آهن ربایی را نزدیک بطری ببریم و آزمایش کنند که آیا می توان با آهن ربا گیره های داخل آب را در بیاورند .

آزمایشی دیگر را می توانیم با آهن ربای حلقه ای انجام دهیم :

چند آهن ربای حلقه ای را با قطب های هم سان به داخل مدادی قرار می دهیم و چند آهن ربای حلقه ای را به طور قطب های نا هم سان داخل مداد قرار می دهیم . می بینیم که یکی با فاصله و دیگری بدون فاصله اند و به هم می چسبند .

هدف از این آزمایش نام گذاری قطب های آهن ربانیست ( آموزش قطب های آهن ربا  برای سن با لاتر از پیش دبستان مناسب است )

مراحل نگارش و تنظیم طرح درس روزانه

 

رعایت مراحل و نکات زیر برای تدوین یک طرح درس خوب لازم و ضروری است:

1- موضوع یا عنوان درس

عنوان درس باید به طور دقیق نوشته شود؛ مثلاً اگر عنوان درس را «دماسنج» بگذاریم، عنوان گویایی نیست، بلکه بهتر است بنویسیم: «چگونه می توان از دماسنج استفاده کرد» یا «طریقه ی استفاده از دماسنجها». معلم هر اندازه به تجزیه و تحلیل موضوعات مسلط باشد بهتر می تواند برای آن، عنوان مناسب انتخاب کند.

 

2- تعیین و نگارش عناوین فرعی یا رئوس مطالب

پس از تعیین و نوشتن موضوع درس، طراح باید عناوین فرعی موضوع درس را مشخص سازد، ترتیب و توالی مناسب عناوین فرعی همواره باید مورد توجه قرار گیرد. عناوین فرعی، بهترین راهنمای نگارش هدفهای جزئی است؛ زیرا براساس هر عنوان فرعی می توان یک هدف جزئی نوشت.

 

 

3- نوشتن هدف کلی درس

نوشتن هدف کلی یک جلسه تدریس، همانند هدف کلی یک دوره ی آموزشی است؛ اما در قالب یک موضوع محدود، تحقق مجموع هدفهای کلی جلسات باید موجب تحقیق اهداف کلی دوره شوند. به عبارت دیگر اهداف کلی هر جلسه ی تدریس، عناصر یا مراحل رسیدن به اهداف کلی دوره را مشخص می کنند. در نوشتن هدف کلی هر جلسه نیز معمولاً از افعال کلی استفاده می شود. ذکر شرایط و معیار در این نوع از اهداف ضرورتی ندارد.

 

4- نگارش و تنظیم هدفهای جزئی درس

ساده ترین راه نوشتن اهداف جزئی یک درس، این است که براساس هر موضوع فرعی یک هدف جزئی نوشته شود. ماهیت اهداف جزئی همانند هدف کلی درس است؛ اما در قالب موضوعی ریزتر و محدودتر. به عبارت دیگر، هدفهای جزئی درس، اهداف زیرمجموعه هدف کلی درس می باشند. دقت در نوشتن اهداف جزئی و تنظیم درست توالی آن، می تواند موجب نظم بیشتر فعالیت های آموزشی شود و در نهایت، تحقق هدف کلی را تضمین نماید.

 

5- نگارش و تنظیم هدفهای رفتاری درس

پس از نوشتن هدفهای جزئی، طراح باید هدفهای جزئی را تبدیل به هدفهای رفتاری نماید. هدفهای رفتاری هر جلسه تدریس باید با توجه به شرایط، ضوابط و امکانات متناسب با سطوح مختلف حیطه های یادگیری تنظیم شود. سپس براساس سلسله مراتب از آسان به مشکل و یا به صورت پیش نیاز و پس نیاز مرتب گردد. در هدفهای رفتاری: عملکرد (نوع رفتار)، شرایط و معیار دقیقاً باید مشخص شود.

 

6- تعیین رفتار ورودی دانش آموزان

پس از نوشتن هدفهای رفتاری درس، رفتار ورودی دانش آموزان یا پیش نیازهای تحقق هدفهای رفتاری باید مشخص شوند. گروهی معتقدند که ابتدا باید رفتارهای ورودی دانش آموزان در بررسی، مشخص و سپس هدفهای رفتاری نوشته شوند.

 چنین رویکردی در نظامها یا دوره هایی صادق است که محتوا و کتاب مشخصی ارائه نشده باشد و معلم کاملاً در انتخاب و سازماندهی مطالب درسی آزاد باشد. در نظام آموزشی ایران به دلیل متمرکز بودن، اجرای چنین پیشنهادی تقریباً غیرممکن است.

 

7- ارزشیابی تشخیصی

اغلب سؤال می شود که معلمان چگونه می توانند اطلاعات پیش نیاز یا رفتار ورودی دانش آموزان را تشخیص دهند؟ این امر توسط ارزشیابی تشخیصی ممکن می باشد.

معلم بر اساس تخصص و مهارتی که دارد باید ابتدا رفتار ورودی را پیش بینی کند و سپس براساس دانش پیش نیاز درس مورد تدریس، سؤالهایی طرح نماید. سؤالهای طرح شده باید در ستون ارزشیابی طرح درس نوشته شود. این سؤالها قبل از تدریس باید از دانش آموزان پرسیده شوند، تا وجود یا عدم وجود پیش نیاز مشخص شود. در صورت عدم تسلط دانش آموزان بر پیش نیاز درس مورد تدریس، مخصوصاً زمانی که موضوع درس با موضوعات قبلی و بعدی ارتباط تسلسلی داشته باشد، حتماً باید رفتار ورودی ترمیم گردد.

 

8- نگارش مراحل اجرای تدریس

در آموزشهای مستقیم تنظیم نحوه ی ارائه محتوا به ترتیب اهمیت به چند مرحله به شرح زیر تقسیم می شود:

 

 

 

🌸مقیاس ها🌸

🔵اسمی : اسم گذاری بر اساس اعداد برای تشخیص  و تمایز ،  پایین ترین و ساده ترین مقیاس است و اعمال ریاضی ندارد 

مثال ها : 

🔹شماره پیراهن بازیکنان فوتبال

🔹شماره خیابان های شهر

🔹طبقه بندی افراد بر اساس :

🌀جنس:  ۱_زن ۲_مرد🔹

🌀تحصیلات: ۱دیپلم ، ۲فوق دیپلم ،۳لیسانس ،۴ارشد

🌀مذهب: ۱_مسلمان ۲_مسیحی ۳_یهودی

🌀محل زندگی: ۱_روستایی ۲_شهری ۳_عشایری

🔵ترتیبی: افراد رو با توجه به یک صفت از بزرگ ب کوچک یا بالعکس مرتب کردن ،(وضعیت نسبی فرد رو  در یک دامنه مشخص می کند )  اعمال ریاضی ندارد 

مثال ها : 

🔹 از نظر قد:
🌀قد کوتاه _🌀 متوسط _🌀قد بلند

🔹از نظر سطح استرس
🌀بالا، 🌀 متوسط ،🌀پایین 

🔹از نظر عملکرد:
عملکرد حسین در درس ریاضی بهتر از شیمی بوده

🔹از نظر نگرش:
🌀مخالف،🌀کاملا مخالف،🌀موافق ،🌀کاملا موافق

🔹از نظر طبقه اجتماعی
🌀فقیر،🌀متوسط،🌀غنی

🔵فاصله ای: اعمال ریاضی جمع و تفریق را داراست  ،دارای صفر قراردادی است ،سلسله مراتب افراد یا اشیا را نشان می دهد واحد های اندازه گیری ان باهم برابرند

مثال:

🔹نمرات در اندازه گیری های مربوط به آموزش و‌پرورش

 🔹درجه هوا 

🔹بهره هوشی

🔵نسبتی: بالاترین سطح ، دارای صفر مطلق

مثال :

🔹شماره کارت ملی ایرانیان

 🔹پیشرفت فردی که در درس عربی ۱۸گرفته ۲برابر کسی که در این درس ۹گرفته 

🔹اصل نمادین A×B=C

🔵طبقه ها  سلسله مراتبی  و از ساده به پیچیده اند 

🔵هر مقیاسی را می توان به مقیاس قبل از خودش تبدیل کرد👇

نسبتی⤵️
فاصله ای⤵️
ترتیبی⤵️
اسمی

🔵مقیاس گسسته: فقط یک ارزش معین را به خود اختصاص می دهد
ویژگی مهمش: تساوی واحدهای شمارش در طول مقیاس است 

🔹اندازه گیری اش قطعی است

مثال:
وضعیت تاهل ٬جنسیت ، تحصیلات

🔵مقیاس پیوسته:هر تعداد ارزش را به خود اختصاص می دهد
ویژگی مهمش: تساوی واحدهای اندازه گیری

🔹اندازه گیری اش :تقریبی است

مثال: طول،زمان،هوش،وزن،نگرش و...

____ سنجش ___, [۲۴.۰۸.۱۹ ۲۳:۲۳]
[Forwarded from Hamidreza]
🔵ترتیبی: افراد رو با توجه به یک صفت از بزرگ ب کوچک یا بالعکس مرتب کردن ،(وضعیت نسبی فرد رو  در یک دامنه مشخص می کند )  اعمال ریاضی ندارد 

مثال ها : 

🔹 از نظر قد:
🌀قد کوتاه _🌀 متوسط _🌀قد بلند

🔹از نظر سطح استرس
🌀بالا، 🌀 متوسط ،🌀پایین 

🔹از نظر عملکرد:
عملکرد حسین در درس ریاضی بهتر از شیمی بوده

🔹از نظر نگرش:
🌀مخالف،🌀کاملا مخالف،🌀موافق ،🌀کاملا موافق

🔹از نظر طبقه اجتماعی
🌀فقیر،🌀متوسط،🌀غنی

____ سنجش ___, [۲۴.۰۸.۱۹ ۲۳:۵۴]
[Forwarded from counseling psychology]
🌸مقیاس ها🌸

🔵اسمی : اسم گذاری بر اساس اعداد برای تشخیص  و تمایز ،  پایین ترین و ساده ترین مقیاس است و اعمال ریاضی ندارد 

مثال ها : 

🔹شماره پیراهن بازیکنان فوتبال

🔹شماره خیابان های شهر

🔹طبقه بندی افراد بر اساس :

🌀جنس:  ۱_زن ۲_مرد🔹

🌀تحصیلات: ۱دیپلم ، ۲فوق دیپلم ،۳لیسانس ،۴ارشد

🌀مذهب: ۱_مسلمان ۲_مسیحی ۳_یهودی

🌀محل زندگی: ۱_روستایی ۲_شهری ۳_عشایری

🔵ترتیبی: افراد رو با توجه به یک صفت از بزرگ ب کوچک یا بالعکس مرتب کردن ،(وضعیت نسبی فرد رو  در یک دامنه مشخص می کند )  اعمال ریاضی ندارد 

مثال ها : 

🔹 از نظر قد:
🌀قد کوتاه _🌀 متوسط _🌀قد بلند

🔹از نظر سطح استرس
🌀بالا، 🌀 متوسط ،🌀پایین 

🔹از نظر عملکرد:
عملکرد حسین در درس ریاضی بهتر از شیمی بوده

🔹از نظر نگرش:
🌀مخالف،🌀کاملا مخالف،🌀موافق ،🌀کاملا موافق

🔹از نظر طبقه اجتماعی
🌀فقیر،🌀متوسط،🌀غنی

🔵فاصله ای: اعمال ریاضی جمع و تفریق را داراست  ،دارای صفر قراردادی است ،سلسله مراتب افراد یا اشیا را نشان می دهد واحد های اندازه گیری ان باهم برابرند

مثال:

🔹نمرات در اندازه گیری های مربوط به آموزش و‌پرورش

 🔹درجه هوا 

🔹بهره هوشی

🔵نسبتی: بالاترین سطح ، دارای صفر مطلق

مثال :

🔹شماره کارت ملی ایرانیان

 🔹پیشرفت فردی که در درس عربی ۱۸گرفته ۲برابر کسی که در این درس ۹گرفته 

🔹اصل نمادین A×B=C

🔵طبقه ها  سلسله مراتبی  و از ساده به پیچیده اند 

🔵هر مقیاسی را می توان به مقیاس قبل از خودش تبدیل کرد👇

نسبتی⤵️
فاصله ای⤵️
ترتیبی⤵️
اسمی

🔵مقیاس گسسته: فقط یک ارزش معین را به خود اختصاص می دهد
ویژگی مهمش: تساوی واحدهای شمارش در طول مقیاس است 

🔹اندازه گیری اش قطعی است

مثال:
وضعیت تاهل ٬جنسیت ، تحصیلات

🔵مقیاس پیوسته:هر تعداد ارزش را به خود اختصاص می دهد
ویژگی مهمش: تساوی واحدهای اندازه گیری

🔹اندازه گیری اش :تقریبی است

مثال: طول،زمان،هوش،وزن،نگرش و...

متغیر گسسته می­تواند اعداد یا ارزش­هایی را که مشخص کننده یک وجه مشخص و معین از یک مقیاس هستند، به خود اختصاص دهد.

 

به عنوان مثال، جنس یک متغیر گسسته است: یک شخص یا زن است یا مرد. اختصاص هر نوع ارزش دیگری بین این دو نوع ارزش امکان­پذیر نیست. تعداد بازیکنان یک تیم فوتبال نیز یک متغیر گسسته است، زیرا فقط امکان داشتن 1، 2، 3، 4، 5، 6، 7، 8، 9، 10، 11 بازیکن وجود دارد و نه 5/7 نفر بازیکن.پس اینجا اعشار ندارد.

متغیر پیوسته، متغیری است که بین دو واحد آن هر نقطه یا ارزشی را می­توان انتخاب کرد. در این متغیر درجات مختلف اندازه­گیری وجود دارد و دقت وسیلۀ اندازه­گیری، تعداد این درجات را تعیین می­کند. به عنوان مثال، وزن یک متغیر پیوسته است و می­تواند بین صفر تا بی­نهایت باشد.

 

 

قد، زمان، طول یا ارتفاع پرش، درصد چاقی بدن، و سطح هموگلوبین خون متغیرهای پیوسته هستند. ناگفته نماند که در عمل تشخیص بین متغیر پیوسته و گسسته به صورت نظری امکان­پذیر نیست. دلیل این امر فقدان وسایل  اندازه­ گیری دقیق و مناسب است. اینجا بصورت اعشاری هم میتوان نوشت مثلا قد 5/7

 

عمده ترین واحدهای شمارش و اندازه گیری:

١ - واحد شمارش انسان و شتر : نفر
2 - واحد شمارش کفش و جوراب : جفت
3 - واحد شمارش سیگار : نخ
4 - واحد شمارش صابون : قالب
5 - واحد شمارش تخم مرغ : دانه
6 - واحد شمارش گواهینامه : فقره
7 - واحد شمارش درب و پنجره : عدد
8 - واحد شمارش مغازه، خانه و باغ : باب 
9 - واحد شمارش قاشق، چنگال، رختخواب : دست
10 - واحد شمارش درخت : اصله 
11 - واحد شمارش پتو ، فرش : تخته
12 - واحد شمارش پارچه : توپ
13 - واحد شمارش تفنگ : قبضه
14 -واحد شمارش کاغذ : بند
15 - واحد شمارش مجله و کتاب : جلد
16 -واحد شمارش هواپیما و کشتی : فروند
17 - واحد شمارش سگ و پلنگ : قلّاده
18 - واحد شمارش گل و آهن آلات : شاخه
19 - واحد شمارش دایره، جهت، زاویه : درجه
20 - واحد شمارش چک بانکی : فقره
21 - واحد شمارش ماشین آلات، خودرو (اتومبیل)، تلویزیون و یخچال : دستگاه
22 - واحد شمارش گوسفند و گاو : رأس
23 - واحد شمارش پنبه : عدل 
24 -واحد شمارش حمام : واحد
25 - واحد شمارش نان : قرص
26 - واحد شمارش قنات و چاه : رشته
27 - واحد شمارش عکس : قطعه
28 - واحد شمارش فیلم عکاسی و لاستیک : حلقه 
29 - واحد اندازه گیری سرما و گرما : سانتی گراد
30 - واحد اندازه گیری راه : کیلومتر
31 - واحد اندازه گیری حجم آب : مترمکعب
32 - واحد اندازه گیری بنزین، نفت و گازوئیل : لیتر
33 - واحد اندازه گیری سرعت و جهت وزش باد : بادنگار
34 - واحد اندازه گیری سرعت باد : بادسنج
35 - واحد اندازه گیری زمین : متر

 

 

تعریف آزمون عینی

همانطور که قبلا گفته شد آزمونهای عینی آزمونهایی هستند هم سوالها و هم جواب در اختیار آزمون شوندگان قرار می گیرد و آزمون شونده درباره جوابهای داده شده تصمیم می گیرد یااعمالی انجام می دهد .

 آزمونهای عینی به سه دسته اصلی صحیح و غلط
، جور کردنی و چند گزینه ای تقسیم می شوند.

در پاسخ دادن به آزمونهای صحیح غلط جواب درست را از غلط تشخیص می دهند و در آزمونهای جور کردنی تعدادی پاسخ را با تعدادی پرسش جور می کنند و در سوالات چند گزینه ای جواب درست را از میان تعدادی جواب پیشنهادی انتخاب می کنند .

 اما ویژگی مهم این سوالات این است که تحصیح جواب آنها بطورکاملا عینی انجام می گیرد و در آن نظر شخصی مصحح هیچ گونه دخالتی ندارد . از این روست که به این آزمونها آزمونهای عینی ( غیر ذهنی ) نیز می گویند

محاسن  آزمونهای کوتاه پاسخ:

یکی از محاسن آزمونهای کوتاه پاسخ سهولت تهیه سوالات و تصحیح پاسخ ها ی انهاست . 

لیمان بیان می کند که : زمانی که دانش تعاریف و یا اصطلاحات فنی دانش اموزان را می سنجیم بهتر است از آنان بخواهیم تا جواب سوال خود را تهیه کنند نه آنکه جوابها را از میان تعدادی جواب پیشنهاد شده انتخاب کنند . آزمونهای کوتاه پاسخ از این امتیاز برخوردارند . علاوه بر این دارای
مزایایی به شرح زیر هستند :

1 . اجرای آنها آسان است .

2 . تقلب را کاهش می دهند .

3 . نسبت به آزمونهای عینی چند گزینه ای ، صحیح – غلط و جور کردنی اطلاعات تشخیصی بیشتری را به معلمان می دهد .

امتیار دیگر آزمونهای کوتاه پاسخ اینست که در آنها حدس کور کورانه ، که از معایب آزمونهای عینی است ، وجود ندارد .

البته آزمونهای کوتاه پاسخ دارای معایبی نیز هستند . از آنجا که پاسخ آنها بسیار مختصر است ، نمی توان از آنها برای سنجش هدفهای سطح بالای یادگیری استفاده کرد . 

 کاربرد آنها به اندازه گیری هدفهای سطح پایین دانش و حداکثر فهمیدن و کاربستن محدود می شود . 

مشکل دیکر این آزمونها ، کاربرد زیاد این آزمونها سبب تشویق یادگیرندگان به حفظ کردن اطلاعات جزئی و بی اهمیت خواهد شد .

 همچنین تصحیح و نمره گذاری پاسخ های این آزمونها به دقت و سرعت آزمونهای عینی عملی نیست .

 

 

قواعد تهیه سوالهای کوتاه پاسخ ویژه مسائل عددی
 
1 . تا حد امکان از اعداد ساده استفاده کنید . هدف اصلی مسائل عددی آزمون کردن فهم دانش آموز از جریان یا فرآیند محاسبه است نه دقت در محاسبات عددی .

2 . تا حد امکان مسائلی را طرح کنید که دارای جواب صحیح هستند . این کار نیاز به محاسبات پیچیده اعداد اعشاری و عدم اطمینان آزمون شونده را از اینکه محاسبات خود را تا چند عدداعشاری ادامه دهد از بین می برد .

3 . میزان دقت موردانتظار را تعیین کنید . اگر دانش اموز از انچه از او خواسته شده نامطوئن باشد و اگر در این باره حدس غلط بزند ، اندازه گیری شما از میزان توانایی آنان غیر دقیق خواهد بود .

4 . اگر لازم است آزمون شونده در پاسخ خود واحد اندازه گیری را نشان دهد ، این مطلب را به اطلاع انان برسانید . عدم اطلاهع رسانی ممکن است سبب شود بعضی از دانش آموزان به آن توجه نکنند و بی جهت از نمره آنان کاسته شود .

5 . در صورت امکان مسائل پیچیده و چند مرحله ای را به تعدادی مسئله یک مرحله ای ساده تقسیم کنید . این تصور اشتباهی است که هر چه مسئله پیچیده تر باشد توانایی آزمون شونده را بهتر می سنجد که معمولا بر عکس این درست است زیا هر مسئله پیچیده از مراحلی ساده و به هم پیوسته تشکیل شده است.

6 . تا آنجا که امکان دارد مسائل عددی را به زبان ساده و به طور مختصر بیان کنید .

 

فصل ششم
آزمون های تشریحی
اهداف فصل
از معلمان انتظار می رود پس از مطالعه این فصل بتوانند :
1 . آزمونهای تشریحی گسترده پاسخ و محدود پاسخ را تعریف کنند و موارد استفاده آنها را بیان نمایند .
2 . معایب و محاسن آزمونهای تشریحی را توضیح دهند .
3 . قواعد تهیه آزمونهای تشریحی را با ذکر مثال توضیح دهند .
4 . هنگام نوشتن سوالات تشریحی از قواعد آن بکار گیرند
5 . قواعد تصحیح پاسخ های سوالات آزمونهای تشریحی را توضیح داده و آنها را عملا بکاربرند .
6 . پرسش های شفاهی را توضیح دهید .

 

ما در این فصل به معمول ترین نوع آزمونهای کلاسی یعنی آزمونهای تشریحی می پردازیم . ازجمله مطالبی که در این فصل
مطالعه می کنید عبارت است از : انواع آزمونهای تشریحی ، محاسن و معایب آزمونهای انشایی ،دلایل کاربرد آزمونهای تشریحی ،
قواعد تهیه آزمونهای تشریحی و قواعد تصحیح آزمونهای تشریحی .

انواع آزمونهای تشریحی
آزمونهای تشریحی را با توجه به آزادی عمل آزمون شونده در پاسخ دادن به سوالهای آزمون ، به دو دسته گسترده پاسخ و محدود
پاسخ تقسیم می کنند .

آزمونهای گسترده پاسخ : در آزمونهای تشریحی گسترده پاسخ ، هیچ گونه محدودیتی برای آزمون شونده لحاظ نمی شود و او
عملا آزاد است تا هر طور که مایل باشد پاسخ خود را بپروراند و سازمان دهد . در پاسخ دهی به لحلظ زمانی و مقدار پاسخ دانش
آموز آزادی عمل دارد . آزمون شونده آزاد است اطلاعات و اندیشه های خود را آزدانه به صورت منطقی و مفید ارزیابی و آنها را به
روی کاغذ بیاورد . بنابراین ، آزونهای تشریحی گسترده پاسخ برای سنجیدن هدفهای ترکیب و ارزشیابی مناسب ترین سوالات می
باشد . نمونه سوال : تاثیر قانون مندل را بر زیست شناسی به عنوان یک علم شرح دهید ؟

آزمونهای محدود پاسخ : در آزمونهای تشریحی محدود پاسخ ، آزمون شونده در درادن پاسخ به سوالها آزادی کامل ندارد ، بلکه
صورت سوال او را ملزوم می سازد تا پاسخ خود را در چارچوب شرایطی خاص محدود کند و همچنین آزمون شونده از لحاظ زمان
پاسخدهی و مقدار پاسخ محدودیت هایی دارد . مثال : توضیح دهید چرا فشار سنج یکی از ابزارهای مفید برای پیش بینی هواست
جواب خود را در یک پاراگراف بنویسید؟ این سوال آزمون شونده را محدود به جواب دادن درباره یک موضوع خاص در یک
پاراگراف می کند

ما در آزمونهای محدود پاسخ با محدود کردن پاسخ آزمون شوندگان به یک موضوع خاص ، تصحیح پاسخ خای آنان را هماهنگ تر
و آسان تر می کنیم . اما توانایی او را در ترکیب نمودن اندیشه ها و بیان آن بطور منسجم و منطقی را میگیریم . بنابراین سوالات
آزمونهای تشریحی محدود پاسخ برای اندازه گیری توانایی یادگیرندگان در سطوح فهمیدن ، کاربستن،و تحلیل مناسب است .

 

هدف های کلی در مقابل هدف های دقیق .

هدفهای کلی یا غایتها بیاناتی هستند کلی و آرمانی که قصد و منظور از ایجاد و اداره دوره های آموزشی یک جامعه (مانند دبستان، دبیرستان، دانشگاه و ...) را نشان می دهند و معمولا به وسیله برنامه ریزان در سطح وزارت تعیین می شوند. 
اما هدفهای دقیق را (که هدفهای آموزشی با هدف های یادگیری نامیده می شوند) غالبا مربیان و متخصصان آموزشی با توجه به غایتهای کلی و با استفاده از محتوای برنامه درسی تهیه می کنند و منظور و مقصودی هستند که معلم از آموزش خود و یادگیرنده از یادگیری خود دارد. 

در ارزشیابی آموزشی نیز عملکرد یادگیرندگان با توجه به این هدفهای دقیق آموزشی سنجش می شوند و ملاک قضاوت درباره توفیق معلمان و یادگیرندگان به حساب می آیند.

استانداردهای تحصیلی و نشانگرها 

استانداردها یک فهرست، توصیف یا بازنمایی از کیفیت یا ویژگی هایی است که یک شیء باید داشته باشد. 

استانداردهای تحصیلی بیاناتی هستند که مشخص می کنند چه چیزی باید آموزش داده شود و دانش آموزان چه چیزی باید یاد بگیرند. 

معمولا استانداردها به صورت کلی بیان می شوند و برای آنها یک یا چند نشانگر نوشته می شود تا آموزش پذیر و سنجش پذیر شوند. 

استانداردها به اهداف کلی و نشانگرها به هدف های دقیق نزدیک هستند.

استانداردهای تحصیلی و نشانگرها
مثال:
دانش آموزان فرایند خواندن را به طور مؤثر مورد استفاده قرار می دهند.(استاندارد)

دانش آموزان بر اساس عنوان و شکلهای یک متن، پیش بینی می کنند که آن متن درباره چه چیزی صحبت می کند. (نشانگر)

مرور فنون و روش های تدریس
بخش اول: تعاریف

۱ - ۱- تعریف یادگیری: یادگیری عبارت است از فرآیند ایجاد تغییرات نسبتا پایدار، در رفتار بالقوة فرد، بر اثر تجربه. این تعریف دارای اجزای زیر است:
- مفهوم فرآیند: یعنی اینکه یادگیری امری پویلو در حال توسعه می باشد، که ایستا و منفعلن - مفهوم تغییر: یادگیری تغییر در شناخت و نگرش و مهارت فرد و یا مجموعه ای از آنهاست. )
- مفهوم نسبتا پایدار یادگیری لحظه ای نیست، مثلا اگر بر اثر نور شدید، مردمک چشمها کوچک شود، این یادگیری نمی باشد، یادگیری نسبت پایدار است.
- مفهوم رفتار بالقوه: این موضوع تفاوت یادگیری و عملکرد را بیان میکند یادگیری بالقوه است، اما اگر آنچه آموخته شده است (یادگیری) به ظهور برسد و در رفتار نمود پیدا کند، عملکرد است
- مفهوم تجربه: بیانگر آن است که یادگیری حاصل تعامل فرد و محیط است یعنی یادگیرنده در فرآیند یادگیری فعال است. .
۱ - ۲ - عوامل مؤثر بر یادگیری: 1- آمادگی: فرد باید برای یادگیری از آمادگی جسمی و روانی لازم برخوردار باشد.۲- انگیزه و هدف
٣- تجارب گذشته: اگر فرد درباره موضوع مورد یادگیری تجربیاتی داشته باشد، یادگیری آن موضوع در حال و آینده بهتر خواهد بود. وود با ر شرط اساسی موقت درکار های بی ال
۴- شرایط و محیط یادگیری: یکی از مهمترین عوامل مؤثر در یادگیری، شرایط و محیط یادگیری است.محیط اگر آموزشی باشد، شاگرد را به فعالیت تشویق کند و غیره، یادگیری بهتر صورت خواهد گرفت. ۵- روش تدریس معلم
رابطه کل به جزء: البته در این مورد بحث فراوان است برخی معتقدند در یادگیری ابتدا باید مفاهیم کلی را ارائه نمود (مثلا پیروان گشتالت)، برخی برعکس معتقدند که در یادگیری باید از مفاهیم جزیی به مفاهیم کلی رفت، ولی به هر حال پیدا کردن ارتباط میان کل و جزء در مفاهیم مورد یادگیری، موجب بهبود ان خواهد بود.

7- تمرین و تکرار

بخش دوم: نظریه های یادگیری

۲ - ۱- نظریه محرک- پاسخ با ارتباط عصبی: این نظریه، شامل نظریه های بالونا و اتینا گراندیک، یلسکینگ است. این عده یادگیری را عبارت از: ایجاد و تقویت رابطه و پیوند بین محرک و پاسخ در سیستم عصبی انسان می دانند

۲ - ۲- نظریه شناختی: این نظریه شامل نظریه گشتالک، پیاژه برون، ازوبل بلوم و غیره است. صاحبان نظریه شناختی، یادگیری را ناشی از شناخت، ادراک و بصیرت می دانند. به نظر آنان، یاد گرفته های جدید فرد با ساختهای شناختی قبلی او تلفیق میشود.یادگیری یک جریان درونی و دائمی است. انسان همواره در طول حیات خود محیط را جستجو و روابط بین پدیده ها را کشف میکند و براساس این کشف، ساخت شناختی خود را گسترش می دهد.از نظر شناختی ها، شاگردان موجوداتی فعال و کنجکاوند، به همین دلیل به معلمان توصیه میکنند که محیطهای آموزشی را به گونه ای سازماندهی کنند که شاگردان بتوانند به بصیرت و اکتشاف برسند.

در زیر به تشریح دو نمونه از نظریه های محرک و پاسخ (پیوندی) و شناختی میپردازیم:
1- نظریه ثرندایک (کوشش و خطا): ثراندیک یکی از نظریه پردازان محرک پاسخی است. به نظر او یادگیری مجموعه ای از آزمایش و خطاهایی است که سرانجام به نتیجه درست (یادگیری) می انجامد.در یادگیری شناخت تأثیری ندارد بلکه کوشش و خطا مهم است. او سه قانون مهم یادگیری را بیان میکند:
1- قانون اثر: اگر بین محرک و پاسخ رابطه خوشایندی برقرار شود، آن رابطه تقویت شده و اگر رابطه ناخوشایند باشد، خاموش میشود

2-قانون آمادگی: فرد باید برای یادگیری از آمادگی کافی برخوردار باشد.
 ٣- قانون تمرین هرچه محرکی را که پاسخ رضایت بخش به دنبال دارد تکرار کنیم، رابطه میان محرک و پاسخ پایدارتر شده و برعکس بر اثر عدم تکرار، پیوند آنها ضعیف تر می شود. .

 ۲- نظریه برونر (یادگیری اکتشافی): به نظر برونر شاگردان را نباید در برابر دانسته ها تور
بلکه باید آنان را با مسئله روبرو کرد تا خود به کشف روابط میان امور و راه حل آن اقدام کنند. برنامه با به قدری منظم باشد که شاگرد را به فعالیت را دارد. برونر به چهار عامل در یادگیری تأکید دارد: یک بر فرایند یادگیری تا حفظ حقایق، درهم تأکید بر ساختار تشکیل دهنده یادگیری، سوم تأکید ...

بخش سوم : الگوهای یادگیری

۳ - ۱- یادگیری از طریق شرطی شدن کلاسیک: براساس این نظریه، پاسخ حاصل یک محرک شناخته شده است. به این صورت که محرک غیر شرطی و پاسخ غیر شرطی، در مرحله دوم حالت دیگری می گیرند به این صورت که یک محرک شرطی اندکی قبل از محرک غیر شرطی می آید و در اینجا پاسخگو به محرک شرطی، پاسخ شرطی می دهد
به عنوان مثال اگر برای حیوان به همراه غذا (قبل از ارائه غذا) زنگی به صدا در آوریم، بزاق حیوان پاسخ شرطی) با شنیدن صدای زنگ (محرک شرطی) ترشح می شود. حال اگر مرتب بعد از ترشح بزاق به حیوان غذا دهیم، بزاق ترشح می شود این فرآیند تقویت است. اگر برای مدتی حیوان پاسخ شرطی بدهد ولی به او غذا ندهیم. پاسخ او به خاموشی خواهد گراید

۳ - ۲- بانگیری از طریق مجاورت: در مبحث بانگیری از طریق شرطی شدن کلاسیک، گفته شد که لازم پاسخ شرطی، مجاورت و همزمانی و پیوند محرک ملی شرطی و غیر شرطی است اما بعضی از نظریه های یادگیری خاطر نشان میکنند که تنها مجاورت ساده، و همابندی و جفت شدن یک حادثه با حادثه دیگر میتواند منجر به بانکیری گردد. از صاحبان اصلی این نظریه مکاتریهاست
اور قانون یادگیری را اینگونه بیان میکند: ترکیبی از محرکها که با حرکت خاصی همراه می آیند، در باز پیدایی خود همان حرکت را به دنبال خواهند داشت. این تعریف را میتوان نوعی اصل تاخره دانست. چون اگر یادگیری به طور کامل در یک کوٹ ش صورت گیرد، در این صورت آخرین عملی که در حضور ترکیبی از محرکها صورت گرفته است، در پایی همان ترکیب محرکها، نیز رخ خواهد داد.

۳ - ۳- یادگیری از طریق شرطی شدن فعال در این نوع بانگبری رفتارهای فعال محصول محرکهای فیزیولوژیک نیستند، بلکه نتیجه متغیرهای قطعی رفتارهای ارگانیسم هستند که به وسیله تقویت کننده خاصی قوت میگیرد.یعنی ارگانیزم بدون اینکه به وسیله محرک شناخته شدهای تحریک شود در محیط فعالیت میکند. فعالیت مورد نظر، توسط تقویت کنندهای تقویت می شود و در اثر تقویت، وسعت و احتمال وقوع آن افزایش می یابد. در واقع تقویت کننده ها هستند که موجب تاثیر، تغییر و تقویت و تثبیت رفتار می کردند. با استفاده از این روش میتوان رفتارهای جدید ایجاد کرد، روشهای ایجاد رفتارهای جدید با استفاده از نظریة شرطی شدن فعال عبارتند از:
۱) روشهای افزایش رفتارهای موجود
ا- تقویت مثبت: هرگاه بعد از پاسخی، محرکی را وارد کنیم و آن محرکه احتمال بروز پاسخ را افزایش دهد و یا سبب ابقای آن پاسخ گردد، به چنین محرکی تقویت کننده مثبت گویند ه
- نعیم و تمیز: تعمیم عبارت است از گسترش پاسخ از محرکهای اولیه که در حضور آنها پاسخ داده می شود، به محرکهای مشابه تمیز عبارت است از توانایی ارائه پاسخ به محرک مربوط و اجتناب از پاسخ های غیر مربوط

٣- تقویت منفی: یعنی خارج کردن محرک از موقعیت، به منظور افزایش رفتار مطلوب این تقی تقویت مثبت احتمال بروز پاسخ را افزایش می دهد، تفاوت آنها در این است که در تقویت مثبت بی مطلوب به ارگانیسم معرفی یا به موقعیت اضافه می شود، در حالیکه در تقویت منفی، یک محرک بینا۔ از موقعیت خارج می گردد یا تقلیل داده می شود. مثلا اگر پنجره باز باشد و صدا موجب آزار کریں۔ آن احتمال بروز پاسخ مطلوب یعنی فعالیت و یادگیری شاگردان را افزایش داد. ۲) روشهای ایجاد رفتارهای تازه
1- یادگیری از طریق تقلید و سرمشق
۲- تفکیک پاسخ: هنگام تدریس رفتاری تازه، اگر اجزای آن رفتار در خزانه رفتار یادگیرنده موجود باشد میتوان از روش تفکیک پاسخ استفاده کرد. در روش تفکیک پاسخ، معلم به تقویت اجزایی از رفتار می پردازد که مفید تشخیص داده میشود.
٣- شکل دادن: وقتی اجزای رفتار مورد نظر را نتوان یادگیرنده مشاهده کرد، از این روش استفاده میشود.
٣- زنجیره کردن: یعنی انتخاب رفتارهایی که قبلا در خزانه رفتار فرد وجود داشته اند و ترکیب کردن آنها با یکدیگر و ایجاد یک رفتار پیچیده تر.بهترین مثالی که برای زنجیره کردن میتوان ارائه داد، بازی کردن با قطعات بریده تصاویر است ۳) روشهای نگهداری رفتار
هرگاه رفتار مطلوب، یا رفتاری تازه، بر اثر تقویت مداوم شاگرد ایجاد شود و با افزایش باید، لازم است معلم عامل تقویت را به تدریج کم کند، زیرا در فرآیند آموزش، تقویت متوالی یک رفتار، نه جایز است و نه امکان پذیر. اما برای جلوگیری از خاموشی نیز باید تا حدی تقویت باشد این تقویت، تقویت متناوب است که با نسبی است با فاصله ای و هر کدام با ثابت هستند با متغیر. در تقویت نسبی ثابت، عمل تقویت پس از تکرار تعداد معینی از پاسخ انجام میگیرد. مثلا بعد از حل چند مسئله، معلم یک نمره میدهد.در برنامه نسبی متغیر، رفتار پاسخ دهنده معلوم نیست که در چه زمانی تقویت می شود ولی بالاخره تقویت میشود.در تقویت فاصله ای ثابت، به جای تعداد پاسخ معین، پس از طی زمان ثابتی رفتار تقویت می شود مثلا انجام امتحان در پایان هفته، اما اگر به جای پایان هفته، معلم در روزهای هفته امتحان بگیرد، از برنامه فاصله ای متغیر استفاده کرده است. معمولا تأثیر تقویت نسبی متغیر و تقویت فاصله ای متغیر در نگهداری رفتار، از تأثیر تقویت نسبی ثابت و تقویت فاصله ای ثابت بیشتر است.

 

 

 

مکانیزم های دفاعی از دیدگاه آنا فروید

 – 1مکانیزم های دفاعی در دوره کودکی اول-*  مکانیزم نفی از طریق گفتار  -* مکانیزم نفی از طریق تخیل

2 – مکانیزم های دفاعی بعد از دو سالگی :*-  همسان سازی با پرخاشگری (محدود کننده ها)

– 3 مکانیزم های دفاعی دوره نوجوانی : *- مکانیزم دفاعی ریاضت طلبی یا مبتنی بر منبع لذت *- مکانیزم دفاعی عقلی سازی از طریق تفکر و تخیل.

4 – مکانیزم های دوره بزرگسالی: *-  سرکوب گری *- واپس رانی *- جابه جایی *- انکار و …

مفهوم نگهداری ذهنی: تغییر در ظاهر اشیا موجب تغییر در ماهیت آن نمیشود.
1.تمرکز گرایی از نطر پیاژه: توجه به یک بعد از هر پدیده چند بعدی.
2.اساس رشد قضاوت اخلاقی ، رشد شناختی است.
تصاحب به منزله یادگیری، مخصوص نظام تحولی لئون تی یف است.
3.روش آموزش کودک از طریق عمل و تجربه را جان دیویی مطرح کرد.
4.علت پرخاشگری از دیدگاه شناختی :عدم آگاهی و شناخت
5.علت پرخاشگری از دیدگاه روانکاوی: پرخاشگری غریزی و ذاتی است و ارضای یک نیاز است.
روشی که به کشف

🤪نکات ریز و درشت فصل پیاژه 

رشد نتیجه تعامل رسش و تجربه س👈پیاژه

محور اصلی نظریع پیاژه👈رشد شناختی ست

روانشناسی پیاژه روانشناسی ژنتیک نام دارد

جستجوگران فعال صفت  کودکان در نظریه پیاژه هستند

رشد هوش نتیجه تعامل بین ساخت ژنتیک و تحارب محیطی است

رشد ناپیوسته و جهان شمول (بدون طی کردن یک مرحله نمی توان به مرحله بعد وارد شد)

🦋🦋🦋🦋🦋🦋🦋🦋🦋

سه دوره تحول عملیاتی پیاژه

۱🤓-اتفاقات دوره حسی و حرکتی

بازتاب های کلی:چنگ زدن و نگاه کردن

واکنش های دورانی نخستین اولین انطباق های اکتسابی و اموخته شده:واکنش های دورانی متوجه بدن کودک+اغاز پیش بینی کردن رویدادها

واکنش های دورانی ثانوی: سازماندهی عمدی بین دیدن و گرفتن و لمس کردن+ارتباط با محیط بیرون +توانایی تقلید از اعمال تمرین شده

به کار بستن روان بنه های ثانوی در موقعیت جدید؛هماهنگی واکنش دورانی ثانوی+به رابطه بین وسیله و هدف پی می برد+درک علیت مادی+اگاهی از پایداری شی+انجام رفتار عمدی و هدف گرا

واکنش دورانی ثالث:کشف وسایل جدید+استفاده از رفتار تکیه گاهی+پیشرفت اگاهی پایداری شی+هوش عملی

بازنمایی ذهنی :ترکیب روان بنه ها+ابداع و اختراع+تجربه اهان+تقلید معوق+بازی وانمود کردن

🤓۲-مرحله عملیات عینی؛
پیش عملیاتی با دوره رمزی یا نمادی یا مرحله پیش منطقی

🖐تجهیزات ذهنی این دوره
زبان+شکل گیری فعالیت رمزی+تصویر ذهنی+تقلید در غیاب الگو
🤟سه مرحله دوره پیش عملیاتی:

مرحله شهودی با درک مستقیم استفاده از زبان و شکل گیری تصویر ذهنی و تقلید در غیاب الگو

مرحله شکل بندی راکد ادراکی: مقدمات ظرفیت بکار گرفتن عملیات ذهنی ایحاد می شود ادراک از روی ظاهر+ازمون پیرمرد وعصا و تخم مرغ ها و جا تخم مرغی ها

مرحله بین بینی با مفصلی یا برزخ:در استانه ورود به مرحله عملیات عینی

🤓۳-دوره عملیات عینی
توانایی طبقه بندی کردن و ردیف کردن و انجام عملیات درون گنجی+ظرفیت نگهداری ذهنی+توانایی ردیف کردن؛مرتب کردن براساس کمیت طول با وزن +استنباط فرارونده+استدلال فضایی

۴استدلال دوره عملیات عینی
این همانی+تصور عمل وارونه+جبران

🎈خودمیان بینی در مرحله عملیات عینی به نسبیت می گراید و فرد خود پیرو شده یعنی انعطاف پذیر به مسایل اخلاقی ست.
🎈از ۱۰-۱۱ خودپیروی ست یافته ترین گستره تحول روانی در چارچوب خانواده

🎈خودمیان بینی های نیم دوره پیش عملیاتی
۱-خودمیان بینی مستقیم(فضایی،علی،زمانی)
۲-خودمیان بینی غیر مستقیم(جاندار پنداری،ساخته پنداری)
۳-خودمیان بینی اجتماعی  عدم رعایت قوانین بازی

🤓۴-مرحله عملیات صوری
استدالال فرضی استنتاجی یا فرضی قیاسی+مسله پاندول

عملیات قضیه ای یا منطق قضایا از تعبیر لفظی اشیا بجای ان استفاده می کند همان تفکر گزاره ای

عملیات به توان ۲ بین روابط رابطه برقرار می کند

توانایی انجام عملیات ترکیب؛تغییر شکل های چهار گانه INRC

🎈مهم ترین نقص تفکر در دوره پیش عملیاتی خودمیان بینی

🎈نارسایی دیگر تفکر ناتوانی در نگهداری ذهنی :کم شدن کشمش ها در ریختن بروی زمین

🎈برگشت ناپذیری از دیگر ویژگی های تفکر پیش عملیاتی است.

🎈برگشت پذیری اساسی ترین خصیصه ظرفیت عملیاتی است

محدوده دوره پیش عملیاتی ۲-۷

🎈نقاشی خط خطی در چهار
 سالگی

🎈رفتار مهاریافته و رسیدن به اخلاق دیگر پیرو و پذیرش اخلاقی مصدر بزرگ سالان در دوره پیش عملیاتی

👌اخلاق دیگر پیرو به معنی تابع قوانین پدر و مادر بودن و غیر انعطافی بودن قوانین،بین۶تا۱۰سالگی ست

🎈خودمیان بینی که باید نظر دیگران به نفع او تغییر کند یا اعتقاد به رستاخیز در دوره عملیات انتزاعی ست

 🎈مفهوم بقای شی از حسی شروع میشه ولی مرحله عینی به تکامل کامل میرسه

🦋🦋🦋🦋🦋🦋🦋🦋🦋

تفاوت پیاژه و‌ ویگوتسگی از هر دو کتاب رشد و پرورشی

🦋نظریع ویگوتسگی سازنده گرایی اجتماعی
نظریع پیاژه سازنده گرایی شناختی
در عر دو نظریع معلم راهنما و تسهیل کنندس

🧐ویگوتسگی بر رشد شناختی تاکید دارد بارشد زبان توانایی شرکت در گفتگوهای اجتماعی رو پیدا میکنه

اما پیاژه میگه زبان نقش مهمی 
در رشد شناختی نداره

🦋پیاژه تعامل بین کودک و دنیای فیزیکی اش اما ویگوتسگی کنش متقابل بین یادگیرنده و اجتماع باعث رشد شناختی‌ می داند

🦋تحول باید پیش ازیادگیری اما ویگوتسگی یادگیری را فرایند فعال می دانست و نیازی به اماده شدن از لحاظ رشد نیست 

🦋گفتار خودمحور علت درک نکردن دیدگاه دیگران است👈پیاژه

گفتار خودمحور غیر اجتماعی 
نیست برای هدایت خود با خودشان حرف می زنند 👈گفتار خصوصی ویگوتسگی نام دارد 
با اسان شدن تکالیف بیصدا و در درون خود حرف می زنند👈گفتار درونی

🦋یادگیری اکتشافی یعنی تعامل خود انگیخته با محیط👈پیاژه
اکتشاف کمکی و یادگیری یاری بخش👈ویگوتسگی‌

🦋مشارکت فعال و پذیرش تفاوت های فردی ویژگی کلاس های ویگوتسگی و پیاژه است

رشد شناختی بصورت فرایند میانجی اجتماعی 👈ویگوتسگی‌

🦋رشد کودکان در مراحل  یکسان اما باسرعت متفاوت👈
ناپیوسته بودن رشد پیاژه

بع وسیله یادگیری زبان تغییرات پیوسته اما متفاوت از فرهنگی به فرهنگ دیگر 👈ویگوتسگی

خودنظم دهی توانایی اندیشه و حل مساله بدون کمک دیگران👈ویگوتسگی

🎈مراحل رشد زبان:
🤟گفتار اجتماعی یا بیرونی برای کنترل دیگران

🤟بلند با خود حرف زدن برای کنترل 
رفتار خودش گفتار خودمحور

🤟گفتار درونی که به اندیشه و رفتار انسان جهت می دهد و در همه کارکردهای عالی ذهن وجود دارد گفتار درونی
الگو دهی و بلند فکر کردن و استفاده از مواد اموزشی و استفاده از اشاره و راهنما👈نمونه های رفتار تکیه گاه سازی اند
🐠🐠🐠🐠🐠🐠🐠🐠🐠

______ رشد ______, [۱۶.۰۸.۱۹ ۱۲:۳۹]
[Forwarded from SsM]
واقع نگری نسبت به هدف ها در کدام مرحله حاصل میشود 
هویت در برابر پراکندگی 
صمیمیت در برابر انزوا 
پدید اورندگی در برابر راکد ماندگی 👍
تمامیت در برابر ناامیدی

⚜️    نکات مهم     ⚜️       

✅ شماره ۱۱

💢💢 یادگیری :

✔️ تغییری نسبتا پایدار در رفتار بر اثر تجربه.

✅ یادگیری تداعی گرا :

🔆 ایجاد پیوند بین دو رویداد

✅ شرطی سازی کلاسیک :

🔆 یادگیری از طریق متداعی شدن محرکی خنثی با محرکی معنادار و کسب توانایی فراخوانی پاسخ مشابه.

🔴 محرک غیر شرطی : 

🔷 محرکی که بدون نیاز به یادگیری قبلی پاسخ تولید می کند.

⚫️ پاسخ غیر شرطی :

🔶 پاسخ آموخته نشده ای که به صورت خودکار به محرک غیر شرطی داده میشود.

⚪️ محرک شرطی :

🔷 محرکی خنثی که پس از متداعی شدن با محرک غیر شرطی میتواند پاسخ شرطی ایجاد کند.

🔵 پاسخ شرطی :

🔶 پاسخی آموخته شده به محرک شرطی که پس از جفت شدن محرک شرطی و محرک غیر شرطی داده می شود.

🤪چکیده نظریه
برونر از هردو کتاب پرورشی و رشد🤪
 
🦋یکی دیگر از نظریه های رشد شناختی که با اموزش رابطه نزدیک دارد
بیشتر از هر نظریه بر فرایند تفکر تاکید دارد

🦋مفهوم امادگی  یعنی
هر موضوعی را میتوان به کودک اموخت
🦋محیط غنی رشد ذهنی راتسریع می کند

🦋تفکر زبان درونی شده
زبان اساسی ترین وسیله تفکر

🦋درنظریه ش ‌تحت تاثیر پیاژه س
بر ساخت و طرح ذهنی تاکید دارد

🦋رشد مرحله ای و ناپیوسته س
مراحل رشد ذهنی ارتباطی با سن ندارد

🦋هدف اموزش و پرورش یادگیرنده بصورت متفکر خودکار و خودفرمان دربیاید

🦋عامل مهم در رشد شناختی 
توانایی بازنمایی دانش است

🦋مراحل رشد شناختی برونر
حرکتی-تصویری-نمادی
چگونگی یادگیری دوچرخه،اعمال عادتی مثل نوشتن،راه رفتن،باز کردن در منزل👈حرکتی

🦋ساختن تصاویر از محیط،رسم نقشه راه خانه تا فروشگاه،حفظ رویدادهای زندگی به شکل تصویر،تجربه اتش سوزی به شکل تصاویر ذهنی ،استفاده از شکل و نمودار👈مرحله تصویری

 🦋برای درک مطالب درسی
استفاده از زبان یا علایم ریاضی،تجارب زندگی را بصورت رمز در اوردن👈مرحله نمادی

🦋توانایی استفاده از زبان برای بازنمایی دانش در شکل گیری منطق ضروری است

🦋هدف نظام های نمادی انتقال تجربه حاصل از چیزهای واقعی یا خیالی در غیاب ان ها

🦋نیاز ذاتی یادگیرنده برای ساده سازی و معنی دار کردن تحربه های اکتسابی👈نظریه برونر

🦋مقولات یا طبقات 👈تجرید و انتزاع عناصر مشترک بین رویدادها

🦋منظور از نظام رمز برونر سلسله 
مراتبی از مفاهیم است

🦋یاد بگیرد که چگونه یاد بگیرند👈نظریه برونر

🦋به جای اطلاعات پراکنده ساختار بنیادی دانش اموزش داده شود

🦋اموزش ساختار دانش و یادگرفتن فرایند پژوهشگری همان روش های پژوهش علم رایاد میگیرند

🦋برنامه درسی مارپیچی👈اموزش از ساده به پیچیده

🦋هر موضوعی را می توان از لحاظ عقلی به شکل صادقانه به هر کودک در هر مرحله ای از رشد اموزش داد👈برونر

🦋مدافع روش اکتشاف هدایت شده

🦋بیشتر به نظریه ویگوستگی شباهت دارد
استفاده مشترک از اصطلاح تکیه گاه سازی 

🦋نظریه برونر هم نظریه رشد شناختی و هم نظریه شناختی 
یادگیری 

🦋دومفهوم تار وپود اول اینکه کسب دانش فرایند فعال است و دوم یادگیرنده خودش دانشش را می سازد

نکته: 
شماره تلفن پیاژه
0271115
0تا2 سالگی
2تا 7 سالگی
7تا11سالگی
11تا15سالگی
مراحل رشد شناختی از نظر سنی

کلبرگ معتقد بود که درک اخلاقی توسط همان  

عواملی که پیاژه برای رشد شناختی مطرح 

می کرد .ایجاد شده.این عوامل. ۱ (کلنجار 

رفتن با مسائل اخلاقی )  و پی بردن به نقطه 

ضعف های موجود در استدلال فعلی فرد .

۲ .. (پیشرفت در درک دیگران ). که به فرد در  

حل کارامدترین تعارض های اخلاقی کمک می 

کند .☘️☘️

در کدام یک از مراحل رشد اخلاقی کلبرگ 

کودک به سختی می تواند دو نقطه نظر را در یک 

مسئله ی اخلاقی در نظر بگیرد ؟

۱.اخلاق متعارف 

۲. اخلاق پیش عرفی  

۳.اخلاق پس عرفی 

۴.اخلاق قراردادی 

جواب ....گزینه دو ...مرحله اول از اخلاق پیش 

عرفی(اجتناب از مجازات )جهت گیری تنبیه  و 

اطاعت .همزمان با مرحله عملیاتی پیاژه و 

مرحله اجتماعی 'اطلاعاتی سلمن 

☘️☘️☘️

#روانشناسی_رشد

❗️مهمترین مباحث درس روانشناسی رشد بر اساس آزمون های ۳ سال گذشته(استخدامی آموزش و پرورش).

✌️بدون شک مهمترین مبحث درس روانشناسی رشد بر اساس آزمون های استخدامی سال های گذشته که مجری برگزاری آن سازمان سنجش و آموزش کشور بود مربوط به نظریه رشد شناختی پیاژه می باشد که به طور میانگین هر سال ۳ سوال از این نظریه طرح شده است. بنابراین واجب است که شما تمامی نکات مربوط به این نظریه را به خوبی مطالعه کنید.

✌️بعد از نظریه پیاژه احتمالا مهمترین مباحث مربوط به فصل دوازدهم یعنی دوره نوجوانی خصوصا پژوهش های جیمز مارسیا و الکایند میباشد (گاهی اوقات ۲ سوال و گاهی ۱ سوال) 

✌️در مرحله بعد نظریه رشد اخلاقی اریکسون و نظریه اخلاقی کلبرگ قرار میگیرد که هر سال از این نظریات نیز سوال طرح شده است؛ هنگام مطالعه این نظریات دقت کنید که مراحل رشد اخلاقی کلبرگ و اریکسون را با هم قاطی نکنید.( تجربیات من میگه اگه حسابی به این دو مبحث مسلط نباشید احتمال اینکه سر جلسه آزمون مطالب رو با هم قاطی کنید زیاد میشه. بنابراین پیشنهاد من اینه که در رابطه با این دو مبحث تست های زیادی را تمرین کنید) 

✌️نظریات مربوط به بازی (متاسفانه نمیدونم مربوط به کدوم فصل از کتاب میشه اما شما پیداش کنید و بخونیدش چون معمولا از این مباحث نیز سوال طرح میشود)

✔️نظریه ویگوتسکی ۲ سوال(منطقه تقریبی رشد و گفتار اجتماعی)

✔️فروید ۱ سوال(مکانیسم های دفاعی)

✔️بالبی ۱ سوال( مفهوم دلبستگی)

✔️سبک های فرزند پروری(صفحه ۳۹ روانشناسی پرورشی مدرسان)

✔️موقعیت های همسالان(فصل ۱۱ روانشناسی رشد و همچنین صفحه ۴۰ روانشناسی تربیتی مدرسان شریف)

#روانشناسی_رشد

❗️مهمترین مباحث درس روانشناسی رشد بر اساس آزمون های ۳ سال گذشته(استخدامی آموزش و پرورش).

✌️بدون شک مهمترین مبحث درس روانشناسی رشد بر اساس آزمون های استخدامی سال های گذشته که مجری برگزاری آن سازمان سنجش و آموزش کشور بود مربوط به نظریه رشد شناختی پیاژه می باشد که به طور میانگین هر سال ۳ سوال از این نظریه طرح شده است. بنابراین واجب است که شما تمامی نکات مربوط به این نظریه را به خوبی مطالعه کنید.

✌️بعد از نظریه پیاژه احتمالا مهمترین مباحث مربوط به فصل دوازدهم یعنی دوره نوجوانی خصوصا پژوهش های جیمز مارسیا و الکایند میباشد (گاهی اوقات ۲ سوال و گاهی ۱ سوال) 

✌️در مرحله بعد نظریه رشد اخلاقی اریکسون و نظریه اخلاقی کلبرگ قرار میگیرد که هر سال از این نظریات نیز سوال طرح شده است؛ هنگام مطالعه این نظریات دقت کنید که مراحل رشد اخلاقی کلبرگ و اریکسون را با هم قاطی نکنید.( تجربیات من میگه اگه حسابی به این دو مبحث مسلط نباشید احتمال اینکه سر جلسه آزمون مطالب رو با هم قاطی کنید زیاد میشه. بنابراین پیشنهاد من اینه که در رابطه با این دو مبحث تست های زیادی را تمرین کنید) 

✌️نظریات مربوط به بازی (متاسفانه نمیدونم مربوط به کدوم فصل از کتاب میشه اما شما پیداش کنید و بخونیدش چون معمولا از این مباحث نیز سوال طرح میشود)

✔️نظریه ویگوتسکی ۲ سوال(منطقه تقریبی رشد و گفتار اجتماعی)

✔️فروید ۱ سوال(مکانیسم های دفاعی)

✔️بالبی ۱ سوال( مفهوم دلبستگی)

✔️سبک های فرزند پروری(صفحه ۳۹ روانشناسی پرورشی مدرسان)

✔️موقعیت های همسالان(فصل ۱۱ روانشناسی رشد و همچنین صفحه ۴۰ روانشناسی تربیتی مدرسان شریف)

👈🦋ویژگی مراحل حسی و حرکتی:
●پایداری شی.
●تقلید معوق

👈🦋ویژگی مراحل پیش عملیاتی:

●خود محوری یا خودمیان بینی یا خودمرکز بینی
●کارکرد نشانه شناختی
●جاندار پنداری
●عدم درک مهفوم بقا یا نگهداری ذهنی یا همون( ناتوانی در نگهداری ذهنی)

👈🦋ویژگی مرحله عملیات عینی←عملیات ذهنی یا محسوس یا منطقی

●برگشت پذیری
●ردیف کردن و طبقه بندی کردن
●جبران کردن
●ساخته پنداری
●این همانی
●درک مهفوم بقا و نگهداری ذهنی
●درون گنجی
●استدلال فضایی
●تصویر عمل وارونه

👈🦋ویژگی مراحه تفکر صوری یا انتزاعی

●استدلال فرضیه ای -استنتاجی
●تفکر گزاره ای

______ رشد ______, [۰۲.۰۹.۱۹ ۰۱:۴۴]
🔻#دیدگاه ها رشد را چگونه میبینند؟
 
⭕️روانکاوی>>>رشد ناپیوسته
⭕️شناختی/پیاژه>>>ناپیوسته

⭕️رفتارگرایی>>>پیوسته
⭕️یادگیری اجتماعی>>>پیوسته
⭕️پردازش اطلاعات>>>پیوسته
⭕️ویگوتسکی>>>پیوسته

⭕️کردارشناسی>>>پیوسته ناپیوسته 
⭕️عمر >>>پیوسته ناپیوسته

#روانشناسی_رشد

❗️مهمترین مباحث درس روانشناسی رشد بر اساس آزمون های ۳ سال گذشته(استخدامی آموزش و پرورش).

✌️بدون شک مهمترین مبحث درس روانشناسی رشد بر اساس آزمون های استخدامی سال های گذشته که مجری برگزاری آن سازمان سنجش و آموزش کشور بود مربوط به نظریه رشد شناختی پیاژه می باشد که به طور میانگین هر سال ۴ سوال از این نظریه طرح شده است. بنابراین واجب است که شما تمامی نکات مربوط به این نظریه را به خوبی مطالعه کنید.

✌️بعد از نظریه پیاژه احتمالا مهمترین مباحث مربوط به فصل دوازدهم یعنی دوره نوجوانی خصوصا پژوهش های جیمز مارسیا و قسمت های مربوط به تماشاگران خیالی، افسانه شخصی، آرمانگرایی و ... می باشد

✌️در مرحله بعد نظریه رشد اخلاقی اریکسون و نظریه اخلاقی کلبرگ قرار میگیرد که هر سال از این نظریات نیز سوال طرح شده است؛ هنگام مطالعه این نظریات دقت کنید که مراحل رشد اخلاقی کلبرگ و اریکسون را با هم قاطی نکنید.( تجربیات من میگه اگه حسابی به این دو مبحث مسلط نباشید احتمال اینکه سر جلسه آزمون مطالب رو با هم قاطی کنید زیاد میشه. بنابراین پیشنهاد من اینه که در رابطه با این دو مبحث تست های زیادی را تمرین کنید) 

✌️نظریات مربوط به بازی (متاسفانه نمیدونم مربوط به کدوم فصل از کتاب میشه اما شما پیداش کنید و بخونیدش چون معمولا از این مباحث نیز سوال طرح میشود)

✔️نظریه ویگوتسکی ۲ سوال(منطقه تقریبی رشد و گفتار اجتماعی)

✔️فروید ۱ سوال(مکانیسم های دفاعی)

✔️بالبی ۱ سوال( مفهوم دلبستگی)

✔️سبک های فرزند پروری(صفحه ۳۹ روانشناسی پرورشی مدرسان)

✔️موقعیت های همسالان(فصل ۱۱ روانشناسی رشد و همچنین صفحه ۴۰ روانشناسی تربیتی مدرسان شریف)